بررسی و پیش بینی متوسط بارندگی ماهانه با به کارگیری تکنیک SARIMA (مطالعه موردی: ایستگاه باران سنجی باباامان بجنورد)

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری، دوره: 36، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JISE-36-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 241
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محبوبه حاجی بیگلو

عضو گروه پژوهشی کاوش، شرکت کاوش پی مشهد،

عباسعلی قزل سوفلو

استادیار گروه عمران، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

حسین علیمیرزائی

معاونت طرح و توسعه شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی

چکیده

محدودیت منابع آبی جهت تامین آب مورد نیاز کشاورزی و غیرکشاورزی موجب بروز مشکلات عمده­ای شده است و باران به عنوان یکی از مهمترین منابع آبی موجود محسوب می­شود. بنابراین، پیش­بینی بارندگی و برآورد میزان آن در هر ماه و یا سال و برای هر منطقه و حوضه آبریز، به عنوان یکی از مهم­ترین پارامتر­های جوی، از اهمیت ویژه­ای در استفاده بهینه از منابع آبی برخوردار است. برای پیش­بینی باران می­توان از سری­های زمانی استفاده نمود. هدف از انجام این تحقیق بررسی مناسب­ترین مدل برآورد باران می­باشد، به­طوری که با به­کارگیری باران­های ماهانه دوره ۳۰ ساله (۸۰- ۱۳۵۰) و پس از تعیین پارامترهای مدل غیر­فصلی و فصلی مدل SARIMA و با استفاده از نرم­افزار Minitab مقادیر باران ماهانه ده سال آخر دوره آماری دوره (۹۰- ۱۳۸۱) در ایستگاه باران­سنجی باباامان واقع در استان خراسان شمالی تخمین زده شد. سپس مقادیر باران ماهانه پیش­بینی شده بر اساس بهترین توزیع آماری، محاسبه گردید. با مقایسه مقادیر برآوردی باران ماهانه با مقادیر واقعی متناظر مشاهده شد برای الگوهایی که دارای پارامتر بیشتری هستند و مرتبه­های اتورگرسیو یا میانگین متحرک آنها بیشتر از یک می­باشد، برای سال­های بعد مقادیر متفاوتی را نشان می­دهد، اما این تفاوت­ها نیز محدود به چند سال است که حداکثر از تعداد پارامتر­های الگو تجاوز می­نماید. ضریب همبستگی بین مقادیر واقعی و پیش­بینی شده در ایستگاه مورد مطالعه ۶۴/۰ به­دست آمد که از رابطه رگرسیونی به­دست آمده می­توان برای تصحیح مقادیر متوسط بارندگی پیش­بینی شده در ایستگاه استفاده نمود.      

کلیدواژه ها

سری زمانی, پیش­بینی باران, مدل SARIMA, آزمون آکائیک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.