بررسی مولفه های معماری در مساجد معاصر ایران: رویکردها و روش ها

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات محیطی هفت حصار، دوره: 7، شماره: 25
  • کد COI اختصاصی: JR_HAFTH-7-25_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 413
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

پیمان حداد

منوچهر فروتن

چکیده

از اوایل دوره قاجار در پی تحولات سیاسی، اقتصادی و مذهبی، همچنین توجه به مدرنیسم  پس از گسترش آن در غرب، به تدریج خصوصیات معماری ایرانی به تقلید از غرب تغییر کرد و رویکردهای مختلفی در معماری معاصر ایران ایجاد شد. بنای مساجد به عنوان یک عنصر شاخص در کالبد شهری در انعکاس رویکردها و روش­های معماری نقش اساسی را ایفا می­کند و همواره مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با بیان؛ توصیفی- تحلیلی، ضمن تببین مواردی چون؛ ویژگی­ها و مولفه­های معماری مسجد (معنا و مفهوم، خوانایی، نوآوری، سلسله مراتب و ...) و رویکردهای معماری مساجد، به بررسی شکل­گیری سه نمونه از مساجد معاصر ایران( مسجد الجواد، مسجد فولاد شهر، مسجد دانشگاه شهید چمران) در چارچوب موارد مذکور می­پردازد. پس از تجزیه و تحلیل نمونه­های موردی، در نهایت می­توان گفت رویکردهایی در مسیر نوگرایی مساجد معاصر و در جهت انطباق با معماری سنتی موفق بوده­اند، که به اصول و معیارهای سنتی مساجد مانند؛ ساختار کلی حجم، مولفه­های معماری و ماهیت کلی مصالح سنتی پایبند بوده­اند و با تغییرات در تزئینات و استفاده از مصالح جدید و نوآوری در عناصر کالبدی به ارتقای عوامل یاد شده نه جایگزینی آنها پرداخته­اند به گونه­ای که زبان معماری گذشته را برای پاسخ دادن به نیازهای معاصر سازگار کند.

کلیدواژه ها

سنتی, نوگرا, مولفه های معماری, رویکردهای معماری, مساجد معاصر ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.