بازخوانی تحلیلی بایستگی استاد طریقت در سیروسلوک عرفانی با تاکید بر مثنوی معنوی
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: دو فصلنامه پژوهشهای ادب عرفانی (گوهر گویا)، دوره: 14، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JPLLU-14-2_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 363
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد، اخلاق اسلامی، دانشگاه معارف اسلامی، قم و دانش پژوه سطح چهار حوزه علمیه قم
استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
یکی از مباحث پرچالش در تربیت عرفانی، مسئله نیاز سالک به استاد و بایستگی آن در سلوک عرفانی است؛ ولی بزرگان عرفان به دلایلی از ارائه بحث علمی و برهانی در این زمینه پرهیز کرده اند؛ ازاین رو با وجود اهمیت بسیار مسئله، کارکردهایی که استاد می تواند در تربیت سالک داشته باشد، تبیین و تحلیل کافی نشده است. در میان عارفان مسلمان، جلال الدین محمد مولوی با پذیرش اصل استادمحوری در سلوک، به تبیین دقیق عرفانی ابعاد این مسئله پرداخته است. در این پژوهش تلاش شده است تا بیش از شصت بیت ناظر به مسئله یادشده از دفترهای مختلف مثنوی استخراج شود؛ سپس با شیوه توصیفی تحلیلی و با روش تحلیل محتوای ابیات، دیدگاه مولوی درباره بایستگی استاد در سیروسلوک عرفانی در هریک از ابعاد شناختی و رفتاریبازخوانی و تحلیل می شود.براساس یافته های این پژوهش، چهار کارکرد استاد در بعد شناختی، یعنی شناخت راه و مقصد، شناخت آفات و موانع، شناخت حوادث کشف و شهودی و شناخت تفاوت شاکله سالکان و نیز پنج کارکرد در حوزه رفتاری، یعنی دستگیری و مراقبت برای ترقی به مقامات بالاتر، سرعت و سهولت بخشیدن به سیر، تاثیر ولایت باطنی استاد، رفع آفات، خطرات و موانع و دفع ضررهای محتمل ناشی از نبود استاد، شناخته و دسته بندی شد که این پژوهش نتیجه آنها را از نظر مولوی بدون راهنمایی، همراهی و دستگیری استاد خبره طریقت، ناممکن می داند.کلیدواژه ها
استاد عرفان, ادبیات عرفانی, سیروسلوک, پیر طریق, مولوی, مثنویاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.