توازن بین جمعیت شهری- روستائی بعنوان عامل عمده حفظ محیط زیست در ایران: مطالعه ای جامعه شناختی
- سال انتشار: 1390
- محل انتشار: پنجمین همایش ملی مهندسی محیط زیست
- کد COI اختصاصی: CEE05_145
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 1234
نویسندگان
استاد و عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه الزهراء
چکیده
هدف از مقاله حاضر بررسی ارتباط گُسست ناپذیر بین جمعیت و محیط زیست است. درحالیکه انسانها جهت رشد، توسعه و بقاء خود به محیط زیست خود متکی هستند، و تمامی نیازهای اساسی خود را از محیط زیست دریافت می کنند، محیط زیست یا بهتر بگوئیم سلامت محیط زیست نیز به ما بستگی دارد. درحالیکه جمعیت جهان با 10% افزایش در سال 2020 به 6/7 میلیارد نفر خواهد رسید، جمعیت ایران با همین نسبت افزایش در سال 1400 به حداقل 5/82 میلیون نفر بالغ خواهد شد. جمعیت انسانی بعنوان موجودات هوشمند خود توان حفظ، نگهداری و ارتقاء محیط زیست را دارد. مقاله به بررسی چگونگی رشد جمعیت در ایران طی سه دهه اخیر می پردازد، و اینکه چگونه توازن لازم بین جمعیت شهری و روستائی دچار اختلال شده است. طی این مدت (سه دهه گذشته) حرکت جمعیت روستائی به نقاط شهری همواره ادامه داشته است، و این در حالی است که پیش بینی های لازم نسبت به بهم خوردن این توازن صورت نگرفته است. در حالیکه نقاط روستائی ایران ظرفیت نگهداری بیش از نیمی از جمعیت کشور را در خود دارد، لیکن کم اهمیت دادن به طرح ها و پرو‍ژه های روستائی از یکسو، و ضعف سرمایه گذاری در آن خصوص از سوی دیگر، باعث گردیده است تا ضمن خالی شدن نقاط روستائی، تعداد آنها (روستاها) نیز کاهش یابد. تراکم این جمعیت در نقاط شهری خود موجبات بهم خوردن این توازن را فراهم آورده است؛ یعنی پدیده ای که مستقیماً و به انحاء مختلف محیط زیست را بخطر انداخته است؛ بنحوی که محیط زیست طی سالهای اخیر خود توان پاسخگوئی به نیازهای رو به افزایش جمعیت را از دست داده است. مقاله به بررسی این موضوع می پردازد که چگونه و تا چه حّد جامعه شناسان شهری و روستائی و برنامه ریزان اجتماعی در نگهداری این توازن و حفظ محیط زیست نقش دارند. سیر قهقرائی محیط زیست نه تنها سلامت نسل کنونی را بخطر می اندازد، بلکه نسل های آتی نیز با خطرات بالقوه و احتمالی مواجه خواهند شد. بنابراین، حفظ توازن جمعیت شهری- روستائی، و ثابت نگهداشتن میزان رشد جمعیت نقاط شهری از جمله عوامل عمده ای بحساب میآیند که در حفظ محیط زیست، سلامت محیط و همچنین سلامت و کیفیت زندگی شهروندان نقش مؤثر دارند. همینطور جامعه ایران قبل از مهندسی محیط زیست نیاز به مهندسی اجتماعی و برنامه ریزی اجتماعی دارد. بدینگونه، و در قالبی موازی، سلامت محیط زیست را می توان ابقاء کرده، و ارتقاع بخشید. اصل مقاله به ارائه رهنمودهائی اصولی خواهد پرداخت.کلیدواژه ها
جمعیت شهری- روستائی. محیط زیست. سلامت محیط. مهندسی اجتماعی. سیرقهقرائیمقالات مرتبط جدید
- اثربخشی فرهنگ سازی و آموزش محیط زیست در رسیدن به توسعه ی پایدار با رویکرد استفاده از فناوری های سازگار با محیط زیست
- تغییر الگوی کشت گیاهان دارویی، راهکاری برای رسیدن به توسعه پایدار و بهره برداری بهینه در مناطق خشک و نیمه خشک
- بررسی اثر عوامل محیطی بر پراکنش گونه سیاه شور (Suaeda aegyptiaca)
- ارزیابی کاربرد اسیدآمینه و اسید هیومیک بر بعضی صفات مورفولوژیکی، عملکرد کمی و کیفی نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) در سطوح مختلف آبیاری
- بررسی مطالعات صورت گرفته در پارک جنگلی ناژوان اصفهان
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.