روند توسعه شوری و تخریب اراضی کشاورزی در منطقه شمس آباد استان قم
- سال انتشار: 1387
- محل انتشار: دوفصلنامه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی، دوره: 0، شماره: 46
- کد COI اختصاصی: JR_JCPP-0-46_021
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 216
نویسندگان
چکیده
شور شدن خاک ها در مناطق خشک و نیمه خشک یک معضل جدی برای توسعه کشاورزی و استفاده پایدار از منابع خاک و آب می باشد. به منظور بررسی تاثیر توسعه فعالیت های کشاورزی بر تخریب اراضی و افزایش شوری خاک، منطقه شمس آباد استان قم انتخاب گردید. ابتدا عکس های هوایی سال ۱۳۳۴ (۱۹۵۵ میلادی) و داده های ماهواره ای سال های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۲ میلادی و هم چنین اطلاعات در دسترس از وضعیت منابع آب و خاک منطقه در گذشته، جمع آوری گردید. با استفاده از اطلاعات موجود و پس از بازدید صحرایی، از خاک های با شوری متفاوت در طول ۳ ترانسکت تعداد ۱۵۰ نمونه خاک در دو عمق ۵۰-۰ و ۱۰۰- ۵۱ سانتی متری جمع آوری شد. روی نمونه ها تجزیه های فیزیکی و شیمیایی انجام گرفت و سپس با کمک نرم افزار ILWIS، نقشه های شوری، سدیمی و کاربری اراضی ترسیم گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که طی ۴۷ سال گذشته، وسعت اراضی کشاورزی در منطقه حدود ۵/۹ برابر افزایش یافته است که موجب افزایش شوری و افت سطح منابع آب های زیرزمینی این ناحیه شده است. در حال حاضر متوسط شوری آب چاه های منطقه حدود ۱۹/۷ دسی زیمنس بر متر می باشد و سالانه حدود یک متر افت در سطح ایستابی چاه ها مشاهده می گردد. متوسط هدایت الکتریکی خاک در سال ۱۳۶۲ در عمق سطحی حدود ۵/۶ دسی زیمنس بر متر و در سال ۱۳۸۴ این رقم به حدود ۷/۱۰ دسی زیمنس بر متر رسیده است. در صورت ادامه این روند و عدم برنامه ریزی صحیح، تمام اراضی منطقه در سال های آینده از حیز انتفاع خارج خواهند شد. بنابراین برنامه ریزی برای توسعه استان قم باید با درنظر گرفتن مشکلات و محدودیت های توسعه ناپایدار کشاورزی در حاشیه کویر صورت پذیرد.کلیدواژه ها
Soil salinization, Land degradation, Agricultural activities, Sustainable production, Groundwater., شوری خاک، تخریب اراضی، فعالیت های کشاورزی، تولید پایدار، آب زیرزمینیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.