توانمندی و محدودیت های روش طیف سنجی مرئی-مادون قرمز نزدیک در پیش بینی مقدار کانی های رسی غالب در خاک های سطحی استان اصفهان

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: نشریه پژوهش های خاک، دوره: 32، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AREO-32-1_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 172
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه خیامیم

دانش آموخته دکتری دانشگاه صنعتی اصفهان

حسین خادمی

استاد دانشگاه صنعتی اصفهان

شمس اله ایوبی

استاد دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

کانی­های رسی جزء اصلی و بنیادی خاک هستند و تعیین مقدار آنها در مدیریت خاک­ها از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. لذا، این مطالعه با اهداف بررسی توانایی روش طیف­سنجی مرئی-مادون قرمز نزدیک در تعیین مقدار کانی­های رسی غالب خاک­های استان اصفهان و بررسی محدودیت­های احتمالی در تعیین مقدار کانی­های رسی اجرا شد. آنالیزهای کانی­شناسیبر روی ۱۰۰ نمونه خاک سطحی جمع­آوری­شده از کل استان اصفهان، با استفاده از دستگاه  XRD و بصورت نیمه کمی انجام شد. آنالیز طیفی نمونه­های خاک با استفاده از دستگاه طیف­سنج زمینی با دامنه طول موج ۳۵۰ تا ۲۵۰۰ نانومتر انجام شد. بعلاوه، رگرسیون حداقل مربعات جزئی و طیف­های حذف پیوستار برای مدلسازی به کار رفت. نتایج کاربرد روش حذف پیوستار در پیش­بینی مقادیر سه کانی ایلیت، اسمکیتت و پالیگورسکیت از عدم توانایی این روش حکایت داشت. مقایسه دو روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی و حذف پیوستار در پیش­بینی کانی­های خاک نشان داد که قابلیت روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی بسیار بیشتر از حذف پیوستار است. بررسی علل عدم موفقیت روش طیف­سنجی در برآورد کانی­های رسی خاک نشان داد که اختلاط هر یک از کانی­ها (پالیگورسکیت، اسمکتیت و ایلیت) با یکدیگر تاثیر چشمگیری بر موقعیت جذبی سایر کانی­ها گذاشته و پیش­بینی مقدار کانی را مشکل می­سازد. در مناطق خشک و نیمه­خشک، با تنوع کانی­شناسی فراوان و حضور گچ و کربنات­ها، سیستم خاک پیچیده­تر شده و امکان کسب اطلاع از طیف­ها مشکل می­شود و بنابراین، پیش­بینی مقادیر کانی­ها با دقت کمی همراه است.

کلیدواژه ها

پالیگورسکیت, ایلیت, اسمکتیت, رگرسیون حداقل مربعات جزئی, طیف حذف پیوستار

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.