حسین محمدی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
سید عباس رافت - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
حسین مرادی شهر بابک - گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران
جلیل شجاع - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
محمد حسین مرادی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک

زمینه مطالعاتی: شناسایی ژن­های بزرگ اثر، موثر بر صفات مهم اقتصادی یکی از مهم ترین اهداف اصلاح نژادی در پرورش گوسفند است. هدف: این تحقیق به منظور بررسی ساختار و لایه­بندی جمعیتی و شناسایی جایگاه ها و ژن های مرتبط با صفات کیفی پشم، از طریق مطالعه ارتباط ژنومی هاپلوتیپی (GWAS) با استفاده از تراشه SNP ژنوم گوسفند (Illumnia SNPChip ۵۰K Beadchip) در یک جمعیت گوسفند زندی بود. روش­کار: برای هر دام، صفات کیفی شامل: طول استاپل (SL)، میانگین قطر الیاف (MFD)، ضریب تغییرات قطر الیاف (FDCV) و نسبت الیافی که مساوی یا بیشتر از ۳۰ میکرومتر قطر الیاف (F≥۳۰) پشم اندازه گیری شد. پس از شناسایی اثرات ثابت معنی­دار، مطالعه کنترل ژنومیکی (GC) با استفاده از آماره لامبدا و پویش ژنومی در نرم افزار PLINK نسخه ۱.۹۰ با استفاده از مدل خطی معمول (GLM) ارتباط هر یک هاپلوتیپ­ها با صفات کیفی پشم ارزیابی و برای کنترل نرخ اشتباه از تصحیح بنفرونی استفاده شد. نتایج: یافته­های حاصل از کنترل ژنومیک لایه­بندی ضعیفی برای صفات  کیفی پشم شامل SL، MFD، FDCV و F≥۳۰ نشان داد که حاکی از عدم وجود اختلاط ژنتیکی در جمعیت مورد مطالعه است. دو ناحیه هاپلوتیپی پیشنهادی در داخل ژن­های کاندیدا ERBB۲ و GNASواقع شدند که پیشتر به عنوان ژن های موثر بر رشد و توسعه مو و پوست در انسان گزارش گردیده بودند. نتیجه­گیری نهایی: ژن های کاندیدای شناسایی شده، عملکرد مولکولی مرتبط با صفات الیاف پشم داشتند. انتخاب برای بهبود کیفی در پشم تولیدی در گوسفندان زندی با استفاده از این یافته­ها، باعث تسریع در پیشرفت ژنتیکی خواهد گردید.

گوسفند زندی, لایه بندی جمعیت, مطالعات پویش ژنومی, ژن کاندیدا, کیفیت الیاف