اثر تغییراقلیم برشدت و فراوانی خشکسالی در خراسان جنوبی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IDJ-14-2_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 363
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مختار صالحی طبس

گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

مصطفی یعقوب زاده

استادیارگروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بیرجند، بیرجند، بیرجند، ایران

غلامرضا زمانی

گروه علوم و مهندسی زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند،ایران.

مهدی امیرآبادی زاده

گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

چکیده

خشکسالی یکی از پدیده های مخرب طبیعی است که خسارت های زیادی را بر منطقه تحت تاثیر خود وارد می کند. در این تحقیق، به منظور بررسی تغییرات بارش و شدت خشکسالی در ایستگاه سینوپتیک بیرجند در طی دو دوره آتی از خروجی مدل های گزارش پنجم تغییراقلیم استفاده شد. داده های بارش دو دوره آتی نزدیک(۲۰۴۵-۲۰۱۵) و دوره آتی دور (۲۰۷۵-۲۰۴۵) در مقابل دوره پایه (۲۰۰۵-۱۹۷۵) به همراه دو سناریو RCP۴.۵ و RCP ۸.۵ با استفاده از مدل LARS-WG ریزمقیاس شدند. سپس مقادیر SPI برای شش مقیاس زمانی۱، ۳، ۶، ۱۲، ۲۴ و ۴۸ ماهه تعیین شد. نتایج نشان داد که در اکثر مدل ها، تغیرات بارش برای هر دو دوره آتی نزدیک و دور نسبت به دوره پایه زیاد نخواهد بود. ولی با این وجود در دوره آتی دور (۲۰۷۵-۲۰۴۵) نسبت به دوره آتی نزدیک (۲۰۴۵-۲۰۱۵) بارش بیشتر کاهش خواهد یافت. در بین مدل های GCM، مدل CanESM۲ بیشترین میزان تغییرات نسبت به دوره پایه را نشان می دهد و سناریو RCP۸.۵ نسبت به سناریو RCP۴.۵ کاهش بارندگی بیشتری نسبت به دوره پایه برآورد می کند. در مقایسه مدل های GCM نیز مدل NorESM۱-M تعداد سال های با شدت خشکسالی بیشتری را برآورد می کند. همچنین نتایج نشان داد که در دوره های آتی، هرچه دوره زمانی شاخص SPI از بازه زمانی های کوتاه مدت به بلند مدت افزایش یابد مقادیر SPI شرایط با شدت خشکسالی بیشتر را نشان خواهد داد. در بررسی عدم قطعیت مدل ها نیز مشخص شد که بیشترین قطعیت در بین مدل ها برای SPI بلند مدت و کوتاه مدت به ترتیب مربوط به مدل های NorESM۱-M و Mpi-esm-mr است. نتایج کلی نیز نشان دهنده افزایش شدت و مدت خشکسالی در آینده (بخصوص آینده دور) می باشد.

کلیدواژه ها

بارش, تغییراقلیم, خشکسالی, شاخص SPI, مدل LARS-WG

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.