بررسی آب مجازی و شاخص های بهره وری آب کشاورزی در محصولات عمده زراعی (مطالعه موردی: شهرستان سقز استان کردستان)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 14، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IDJ-14-3_026
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 318
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مصطفی باغبانیان

دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

قدرت الله امام وردی

استادیارگروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

حامد قادرزاده

استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

مرجان دامن کشیده

استادیارگروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

نارسیس امین رشتی

استادیارگروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

آب به عنوان کمیاب ترین نهاده کشاورزی، افزایش بهره وری آن طی چند دهه ی اخیر مورد توجه زیادی قرار گرفته است. بررسی ها بر اساس مقدار آب مجازی و شاخص های بهروری آب در محصولات کشاورزی، نیاز به پی ریزی روابطی است که نشان دهنده ی مقدار واقعی مصرف آن برای تولید محصولات باشد. پژوهش حاضر با استفاده از سه شاخص بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب شامل CPD، BPD و ، NBPD مقدار آب مجازی محصولات زراعی منتخب (گندم آبی، جو آبی، نخود آبی، چغندرقند، سیب زمینی، گوجه فرنگی، خیار، یونجه و شبدر) در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ برای شهرستان سقز استان کردستان اندازه گیری و بررسی شده است. نتایج بررسی شاخص بهره وری فیزیکی برای محصولات چغندرقند و نخود آبی به ترتیب برابر ۵/۹ و ۲/۰ کیلوگرم بر مترمکعب و به ترتیب بالاترین و پایین ترین مقادیر را دارا می باشند. همچنین نتایج بهره وری اقتصادی و خالص بهره وری این شاخص برای محصولات سیب زمینی و گوجه فرنگی به ترتیب حدود ۳۹۰۰ و ۳۹۵ تومان در مترمکعب و شاخص بهره وری خالص اقتصادی بالغ بر ۱۴۲۰ و ۱۱۰- تومان بر مترمکعب، بالاترین و پایین ترین مقادیر را به خود اختصاص داده اند. از دیگر نتایج تحقیق برای مقدار آب مجازی نشان داد، محصول نخود با ۲/۴ مترمکعب بر کیلوگرم آب مجازی بالاترین سطح آب مجازی را به خود اختصاص داده است که پایین ترین میزان بهره وری آب مجازی نیز در این محصول می باشد. در مقابل این شاخص برای محصول چغندرقند با مقدار ۱۰ کیلوگرم بر مترمکعب بالاترین مقدار بهره وری آب مجازی را در منطقه موردمطالعه داراست.

کلیدواژه ها

آب مجازی, بهره وری اقتصادی, بهره وری فیزیکی, شهرستان سقز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.