تحلیل و آیندهپژوهی ۶۰ سال تغییرات زمانی بهرهوری مصرف آب در تولید گندمآبی در دشت تبریز
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 13، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_IDJ-13-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 407
نویسندگان
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
استاد موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج
چکیده
با توجه به اهمیت ارتقاء بهرهوری مصرف آب در تولید محصولات زراعی و باغی در کشور و با عنایت به توانمندی و شایستگی روشهای سری های زمانی در تحلیل و آیندهپژوهی رفتار بسیاری از پدیده های مهندسی آب، هدف این پ‍ژوهش تحلیل و آیندهپژوهی بهرهوری مصرف آب در تولید گندم در دشت تبریز با الگوهای مناسب سری های زمانی است. نحوه الگوبندی، آزمون و آیندهپژوهی با سری زمانی به این صورت بود که درمجموع ۶۰ سال (از سال ۱۳۵۴ تا ۱۴۱۳) تغییرات بهرهوری مصرف آب در تولید گندم تحلیل گردید. حدود ۳۰ سال آن برای الگوبندی، ۱۲ سال آن برای آزمون و ۱۸ سال بعدی برای آیندهپژوهی استفاده گردید. برای تعیین مناسبترین الگو، چهارده الگوی سری زمانی ارزیابی گردید و با توجه به آمارههای مرسوم الگوی ARIMA(۱,۰,۱) به عنوان مناسب ترین الگو برای بیان بهرهوری مصرف آب در تولید گندم در دشت تبریز تشخیص داده شد. نتایج نشان داد بهرهوری مصرف آب در تولید گندم در این دشت روند نسبتا افزایشی داشت. این شاخص در طول ۴۲ سال موردبررسی از ۱۱/۰ تا ۶۸/۰ کیلوگرم بر مترمکعب تغییر نموده و میانگین آن ۳۲/۰ کیلوگرم بر مترمکعب بود. برای ارتقای شاخص بهرهوری مصرف آب در تولید گندم، سناریو و شرایط مختلف ارتقاء نیز پیشبینی گردید. در صورت ارتقای بهرهوری مصرف آب در تولید گندم به اندازه ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ درصد، مقدار این شاخص در سال ۱۴۱۳ به ترتیب برابر ۹۵/۰، ۹۸/۰، ۰۱/۱ و ۰۵/۱ کیلوگرم بر مترمکعب خواهد بود. درصورتی که با ادامه روند موجود و بدون اعمال برنامه ارتقاء، مقدار این شاخص در سال ۱۴۱۳ برابر ۸۹/۰ کیلوگرم بر مترمکعب خواهد بود. راهکارهایی با قابلیت اجرایی برای ارتقای قابل ملاحظه بهره وری مصرف آب در حاشیه شرقی دریاچه ارومیه پیشنهاد گردید.کلیدواژه ها
ارتقاء بهرهوری, گندم, پیش بینی بهرهوری آب, کارایی مصرف آب, مدیریت مصرف آباطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.