بررسی آزمایشگاهی اثر زبری سیلاب دشت با آرایش زیگزاگیروی سرعت و تنش برشی در کانال مرکب

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IDJ-12-2_018
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 189
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سمیه عزیزی

دانش آموخته کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز

اکرم عباسپور

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز

علی حسین زاده دلیر

استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز

چکیده

 زبری سیلاب­دشت­ درکانال مرکب و تاثیر آن بر پارامترهای هیدرولیکی نظیر تنش برشی مرزی و برآورد آن یکی از مسائلی است که توجه مهندسین را به خود جلب کرده است. هدف از تحقیق حاضر تعیین نحوه و نسبت توزیع تنش برشی در جداره ها وکف مقطع نیمه ­مرکب و تغییرات پروفیل سرعت در شرایط بستر صاف و زبر است. جهت بررسی اثر زبری بر این پارامترها، از چهار نوع زبری صلب از جنس چوب استفاده شد. این زبری ها با آرایش زیگزاگی با دو فاصلهk ۴ و k۸ درسیلاب دشت قرار داده شد. در مجموع ۹۰ آزمایش انجام شد که دبی جریان در محدوده ۴/۵۴ -۶۶/۲۱ لیتر بر ثانیه بود. جهت محاسبه تنش برشی از پرستون تیوب با قطر خارجی ۳ میلی­متر و مجهز به حسگرهای فشار دینامیکی استفاده گردید. جهت تبدیل تفاضل فشار استاتیکی و دینامیکی قرائت شده توسط لوله پرستون به تنش برشی از منحنی کالیبراسیون پاتل استفاده شد. نتایج نشان داد که برای آرایش زیگزاگی با تراکم k۴ به دلیل اینکه تراکم زبری­ها زیاد بود و مساحت بیش­تری از سیلاب­دشت پوشیده از زبری است­ تنش برشی کاهش یافته است. در بستر زبر تنش برشی درسیلاب­دشت افزایش قابل ملاحظه­ای نسبت به بستر صاف داشت و توزیع تنش طوری بود که روند نزولی آن از کانال اصلی تا دیواره سیلاب­دشت بود. میزان افزایش تنش برشی با زبری به فاصله k۸، ۲۷% تا ۳۸% بیش تر از شرایط هیدرولیکی مشابه در بستر صاف بود. با افزایش سرعت جریان روی زبری با آرایش۲b  و۲d، به ازای دبی­های ۳Q تا ۵Q تنش برشی بستر در مقایسه با فاصله k۸ تقریبا %۵ تا %۱۲ کاهش یافت.

کلیدواژه ها

توزیع تنش برشی, زبری, سیلاب دشت, کانال مرکب, لوله پرستون

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.