برآورد بار آلودگی نیترات و فسفات اراضی شالیزاری با استفاده از مدل WASP و تصاویر ماهوارهای (مطالعه موردی: رودخانه پسیخان)

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 9، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IDJ-9-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 281
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم نوابیان

استادیار گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

زهرا محمدپور

دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

مجید وظیفه دوست

استادیار گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

مهدی اسمعیلی ورکی

استادیار گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

کبری شیخی گراکویی

دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

تخلیه پسابهای شهری، کشاورزی، بهداشتی و صنعتی به رودخانهها نه تنها باعث کاهش کیفیت آب میشود، بلکه تاثیر جبران ناپذیری بر اکوسیستم آن میگذارد. برآورد بار آلودگی ناشی از آلایندههای مختلف در برنامهریزی کمی و کیفی منابع آب اهمیت به سزایی دارد. رودخانه پسیخان یکی از رودخانههای مهم استان گیلان است و به دلیل همجواری با مناطق مسکونی، استخرهای پرورش ماهی و اراضی شالیزاری و نیز تخلیه زهکشهای این مزارع به آن، از نظر آلودگی در معرض تهدید است. در پژوهش حاضر راهکار جدید کاربرد همزمان مدل شبیهسازی کیفی و تصاویر ماهوارهای برای برآورد بار آلودگی ناشی از کشاورزی حاشیه رودخانه پسیخان مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از مدل WASP برای شبیهسازی روند تغییرات مکانی و زمانی نیترات و فسفات رودخانه پسیخان استفاده شد. به­منظور واسنجی و اعتبارسنجی مدل اقدام به نمونه­برداری کیفی از رودخانه در سال ۱۳۹۰ شد. مدل در مرحله واسنجی و اعتبارسنجی توانست نیترات و فسفات را به­ترتیب با ضریب تعیین بین ۸۴/۰ و ۸۹/۰ شبیهسازی نماید. پس از تعیین سطح زیر کشت اراضی شالیزاری در محدوده مورد مطالعه و با استفاده از نقشههای طبقه ارتفاعی بار آلودگی نیترات و فسفات ورودی به رودخانه با استفاده از مدل واسنجی شده برآورد شد. مقایسه بار آلودگی مشاهداتی ناشی از زهآب اراضی کشاورزی (۱۶ و ۶۸/۱ کیلوگرم بر هکتار) و تخمین مدل (۱۸/۱۴ و ۴۰/۱ کیلوگرم بر هکتار) به ترتیب برای نیترات و فسفات نشان داد، روش مورد بررسی از دقت مناسبی جهت برآورد بار آلودگی بخش کشاورزی برخوردار است. 

کلیدواژه ها

آب سطحی, آلودگی غیرنقطهای, رواناب, زهآب, کاربری اراضی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.