پیش بینی مقدار آبدهی رودخانه در شرایط کم آبی و پرآبی با استفاده از یک مدل استوکستیک و هوش مصنوعی

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 8، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IDJ-8-3_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 267
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین شریفان

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

فائقه پژوهش

دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

امیراحمد دهقانی

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

با توجه به برنامه­ریزی منابع آب، به­خصوص در مناطقی که منابع آب سطحی به عنوان اصلی­ترین منبع در امور شرب و کشاورزی به­حساب می­آیند، برآورد میزان آب رودخانه­ها در دوره­های کم آبی و پرآبی اهمیت پیدا می­کند. در این تحقیق با استفاده از یک مدل­سازی سری زمانی، میزان و زمان وقوع کم­آبی و پرآبی رودخانه گرگانرود، بر اساس مدل سری زمانی متداول میانگین متحرک تجمعی خود بازگشت(ARIMA) برآورد شده است و در ادامه از شبکه عصبی، به­عنوان مدلی از خانواده هوش مصنوعی، در برآورد میزان و زمان وقوع کم­آبی و پرآبی رودخانه، استفاده شده است. مقدار کم­آبی و پرآبی هر ماه، با استفاده از مقدار میانگین متحرک یک، سه، پنج و هفت روزه­ی دبی جریان در هر ماه، در نظر گرفته شده است. در پایان، این نتیجه حاصل شد که سری­های­زمانی کم­آبی، نسبت به سری­زمانی پرآبی، در استفاده از مدل استوکستیک و شبکه عصبی نتایج بهتری ارائه می­دهند، هم­چنین با توجه به آماره میانگین خطای مطلق(MAE) و در سری­زمانی کم­آبی۱و۷ روزه، مدل استوکستیکARIMA ، نسبت به مدل شبکه عصبی نتیجه بهتری ارائه می­دهد، شبکه عصبی نیز در سری­زمانی کم­آبی، ۳و۵ روزه، نتایج بهتری را ارائه می­دهد و با توجه به آماره میانگین خطای مطلق(MAE) در پرآبی­ها، مدل  ARIMAدر سری زمانی یک روزه و ANN در سری زمانی ۳ و ۵ و ۷ روزه نتایج مناسب­تری ارائه داده است.

کلیدواژه ها

آبدهی ماهانه, کم آبی, پرآبی, مدل سازی سری زمانی, ARIMA, شبکه عصبی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.