تحلیل اثرات تقویم کشت بر نیاز آبی گندم در استان سیستان و بلوچستان در شرایط تغییر اقلیم

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IDJ-10-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 283
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد جهانتیغ

دانش آموخته ی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل، زابل، ایران

فاطمه کاراندیش

استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل، زابل، ایران

معصومه دلبری

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

افزایش گرمایش جهانی یکی از مهم­ترین مخاطرات طبیعی در جهان امروز است که با تاثیر بر فیزیولوژی گیاه، توازن آب خاک و تامین نیاز آبی از آب سبز و آبی می­تواند عملکرد گیاه را متاثر سازد. تحت چنین شرایطی، دست­یابی به امنیت آب و غذا نیازمند استفاده­ی بهینه از منابع آب موجود و حفظ عملکرد گیاه در دوره­های آتی می­باشد. از آن­جایی که گندم و فرآورده­های آن مهم­ترین سهم را در رژیم غذایی مردم جهان دارد، در این پژوهش تاثیر تغییر اقلیم بر تقویم کشت گندم و نیاز آبی آن در استان سیستان و بلوچستان مورد بررسی قرار گرفت. هم­چنین تاثیر مدیریت در تاریخ کاشت بر کاهش اثرات منفی این پدیده­ی جهانی بررسی شد. پس از واسنجی و صحت­سنجی مدل LARS-WG، مولفه­های اقلیمی شش ایستگاه هواشناسی زابل، زاهدان، ایرانشهر، سراوان، خاش و چابهار تحت سه سناریوی A۱B، A۲ و B۱ در مدل HADCM۳ تا سال ۲۱۰۰ ریزمقیاس شدند. با تعیین بازه های مناسب برای کاشت وطول دوره­های رشد اولیه، سریع، میانی و انتهایی با استفاده دماهای کاردینال و ضریب درجه-روز رشد، نیاز آبی گیاه بدست آمد. تغییر اقلیم به دلیل افزایش معنی­دار دما، طول دوره­ی رشد در مراحل مختلف را بین یک تا ۲۰ روز کاهش می­دهد که این مساله باعث کاهش نیاز آبی گندم بین ۰۳/۰-۷/۴۲ درصد خواهد شد. اگرچه به تعویق انداختن زمان کاشت در شرایط تغییراقلیم، طول فصل کشت را بین ۱۲ تا ۲۵ روز کاهش می­دهد، اما نیاز آبی را بین ۲۷/۱ تا ۷۷۸ مترمکعب در هکتار افزایش خواهد داد. براساس نتایج، مدیریت تقویم کشت گندم راه­کاری موثر برای دستیابی به کشاورزی پایدار در اقلیم آینده­ استان سیستان و بلوچستان می­باشد. 

کلیدواژه ها

تقویم کشت, کشاورزی پایدار, گرمایش جهانی, گندم, مدل LARS-WG, مدل HADCM۳

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.