رویکردها و شیوه های دوره بندی در تاریخ ادبی

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 5، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_LIAR-5-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 349
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ناصرقلی سارلی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی

چکیده

یکی از اساسی ترین اعمال تاریخ نگاری، طبقه بندی اطلاعات تاریخی در محور درزمانی است. چگونگی این طبقه بندی یا شیوه دوره بندی نگرش نظری مورخ را به موضوع نشان می دهد و هم شکل و فرم عرضه تاریخ را معین می کند. با آن که دوره بندی در تاریخ ادبی نمی تواند جدا از دوره بندی تاریخ عمومی تلقی شود، تعدد ملاک ها و مقیاس های تحلیل در ادبیات و وجود انواع مختلف ادبی، آن را پیچیده تر ساخته و شیوه های متفاوتی را در دوره بندی تاریخ ادبی میسر نموده است. در مجموع، می توان دو رویکرد متفاوت را در دوره بندی تاریخ ادبی از هم بازشناخت؛ هرچند اغلب در تاریخ های ادبی این دو رویکرد با هم می آمیزند: ۱. رویکرد درونی (فرهنگی و اجتماعی) که به دوره بندی ادبی بر بنیاد عوامل بیرون از ادبیات گرایش دارد. ۲. رویکرد درونی (صورتگرایانه/ فرمالیستی) که تاریخ ادبی را صرفا بر مبنای ویژگی های مشاهده پذیر مرتبط با ادبیات دوره بندی می کند. دوره بندی در تاریخ ادبی می تواند به شیوه های متفاوتی صورت گیرد و بر ملاک های متفاوتی مبتنی باشد: مفاهیم گاهشمارانه قرن، دهه و سال؛ الگوهای زیستی/ اندام وار تکامل؛ نویسندگان و شاعران بزرگ؛ شعارهای ادبی یا ارزیابی های ادیبان هر عصر؛ رویدادها، مفاهیم و دوره های تاریخ عمومی و سیاسی؛ تناظر ادبیات با هنر و اندیشه؛ رویکردها و شیوه های زبان؛ هنجارهای غالب ادبی. این شیوه ها درعمل با هم به کار می روند و هریک در روایت نوع خاصی از تاریخ ادبی کارایی دارند. 

کلیدواژه ها

دوره بندی, دوره ادبی, تاریخ ادبی, نظریه ادبی, نظریه تاریخ ادبی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.