مقایسه ریختی شگ ماهیان جنس Alosa در سواحل جنوبی دریای خزر با استفاده از صفات اندازشی و شمارشی

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: مجله تاکسونومی و بیوسیستماتیک، دوره: 7، شماره: 23
  • کد COI اختصاصی: JR_TBJ-7-23_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 220
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید رامین قطبی جوکندان

گروه زیست شناسی دریا، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

محمد صادق علوی یگانه

گروه زیست شناسی دریا، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

شیرین جمشیدی

گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

چکیده

مطالعه حاضر به منظور مقایسه ریختی چهار گونه از شگ ماهیان جنس Alosa از سواحل جنوبی دریای خزر شامل: شگ ماهی براشنیکووی (A. braschnikowi)، خزری (A. caspia)، مهاجر (A. kessleri) و چشم درشت (A. saposchnikowii) انجام شد. در مجموع، ۲۳۹ نمونه ماهی از پاییز ۱۳۹۲ تا اوایل بهار سال ۱۳۹۳ از سه ایستگاه صید پره (بندر انزلی، نور-محمودآباد، خلیج گرگان) جمع آوری شد. ۲۵ صفت اندازشی و ۹ صفت شمارشی جهت مقایسه ریختی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA)، آزمون تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) و تابع تشخیص (DA) بیانگر کارآیی مطلوب صفات ریختی مطالعه شده در تفکیک چهار گونه نامبرده بود. اگرچه هیچ یک از صفات بررسی شده به شکل تشخیصی تفاوت گونه ها را نشان ندادند اما صفات اندازشی در مقایسه با صفات شمارشی کارآیی بهتری در تمایز شگ ماهیان جنس Alosa داشتند. علاوه بر صفات شمارشی و اندازشی اشاره شده در منابع و کلیدهای شناسایی موجود که اغلب مرتبط با اندازه و تعداد خارها و شعاع های کمان اول آبششی بودند، صفات اندازشی شامل: ارتفاع باله مخرجی و پشتی، ارتفاع، عرض و طول سر، طول پوزه، ارتفاع ساقه دمی، فاصله پس چشمی، طول باله سینه ای و شکمی و صفات شمارشی شامل: تعداد شعاع باله دمی و تعداد شعاع منشعب و غیرمنشعب باله پشتی در مقایسه بین چهار گونه دارای اختلاف معنی دار (۰۵/۰p< ) بودند. هرچند دامنه تغییرات صفات اندازشی و شمارشی زیست سنجی شده در مقایسه بین گونه های جنس Alosa در جنوبدریای خزر، همپوشانی داشت، اما این صفات می توانند در شناسایی بهتر و دقیق تر این گونه ها مفید باشند.

کلیدواژه ها

دریای خزر, ریخت شناسی, شگ ماهیان, جنس Alosa

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.