پراکنش نیکل، منگنز و کادمیوم در خاک و محصولات کشاورزی در منطقه استقرار مجتمع فولاد مبارکه

  • سال انتشار: 1383
  • محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 8، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JWSS-8-3_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 287
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهران هودجی

احمد جلالیان

چکیده

آلودگی خاک و تجمع فلزات سنگین در محصولات کشاورزی در مناطق صنعتی یکی از مهم ترین مسایل زیست محیطی است که زندگی گیاهان، حیوانات و انسان را تهدیـد می نماید. هدف از این پژوهش بررسی پراکنش نیکل، منگنز و کادمیوم در خاک و محصولات کشاورزی در منطقه اطراف مجتمع فولاد مبارکه بوده است. در این بررسی بر اساس نقشه های رده بندی و قابلیت خاک و با در نظر گرفتن جهت باد غالب در منطقه (جنوب غربی- شمال شرقی)، ۵۰ منطقه مجزا گردید. در هر منطقه از ۴ عمق( ۵-۰ ، ۱۰- ۵ ، ۲۰- ۱۰ و ۴۰- ۲۰ سانتی متری) نمونه برداری گردید و در مجموع تعداد ۲۰۰ نمـونـه خاک تهیه شد. غلظت نیکل، منگنز و کادمیوم قابل استخراج با DTPA در نمونه های خاک، اندازه گیری شد. هم چنین غلظت کل نیکل، منگنز و کادمیوم در اندام های هوایی۳۶ نمونه از هجده نوع محصول کشاورزی عمده در این مناطق اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که، حداکثر غلظت نیکل و منگنز قابل استخراج با DTPA در شمال شرق منطقه و در لایه ۵-۰ سانتی متری خاک بوده است ( به ترتیب ۲/۴ و ۳۱۲ میلی گرم در کیلوگرم خاک). غلظت این دو عنصر در لایه های ۱۰- ۵، ۲۰-۱۰ و ۴۰-۲۰ سانتی متری خاک کاهش یافته است ( به ترتیب ۷/۲ ، ۷/۲ ،۱/۲ و ۲۰۰ ،۲۱۲ ،۱۴۶ میلی گرم در کیلوگرم خاک). غلظت نیکل و کادمیوم در اندام های هوایی محصولات کشاورزی منطقه در حد تشخیص دستگاه جذب اتمی نبود ولی غلظت منگنز در اندام هوایی برنج ۶/۷۱۶ میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک گیاهی بود که در مقایسه با استاندارد آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا (حدود ۱۰۰- ۱۵ میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک گیاهی) بالا بوده است(۲۴).

کلیدواژه ها

Heavy metals, Nickel, Manganese, Cadmium, DTPA extractable form, Mobarakeh Steel Plant, فلزات سنگین، نیکل، منگنز، کادمیوم، فرم قابل استخراج با DTPA ، مجتمع فولاد مبارکه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.