بررسی تطبیقی نقوش براق در نگارههای معراج دوران اسلامی با برخی از لگامهای مفرغی لرستان
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 10، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JARCS-10-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 230
نویسندگان
دانشآموخته کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه سیستان و بلوچستان
دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
در روایات اسلامی به معراج پیامبر بهوسیله مرکبی شگفتانگیز بنام «براق»، اشارات زیادی شده است. تصاویر و توصیفات متفاوتی از براق، در نگارهها و متنهای ادبی برجایمانده است. همچون: استر، اسب یا موجودات چهارپای بالدار یا بدون بال و غیره. در عرفان و تصوف نیز «براق» دارای تفاسیر و مفاهیم ویژهای است. با توجه به این توصیفات ، براق در زمره موجودات ترکیبی «انسان- حیوان» قرار میگیرد. موجودات تخیلی- ترکیبی پیشینهای اساطیری دارند که نمونههای خارقالعادهای از آن در هنر مفرغ کاری لرستان خلقشدهاند. سوال پژوهش: بین ساختار فیزیکی و مفهوم نمادین براق و نقوش مفرغی مشابه آن در لرستان چه قرابتی وجود دارد؟ نقوش ترکیبی«انسان- حیوان» در تزیینات دهنه اسب مفرغهای لرستان تصویر و برجستهکاری شدهاند ازنظر ظاهری شباهت بسیاری بین آنها و براق وجود دارد. این پژوهش باهدف تطبیق ظاهری و مفهومی این نقوش برای پیبردن به پیشینه اساطیری براق و همچنین دست یافتن به مفهوم و کاربرد لگامهای یافت شده در لرستان، با روش توصیفی- تطبیقی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانهای انجامشده است.با توجه به یافتهها میتوان نقوش براق تصویر شده درصحنههای معراج پیامبر را متاثر از نقوش ترکیبی مفرغهای لرستان و پیشینه عقاید مهرپرستی و هندو ایرانی نقاشان دانست.کلیدواژه ها
نگارگریایران, معراج, براق, حیوانات ترکیبی, مفرغ لرستاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.