تحلیل رفتار پیزومترها و تعیین تاخیر زمانی تاثیر بارندگی بر نوسانات عمق آب زیرزمینی آبرفت شیراز با شاخصهای SPI و GRI

سال انتشار: 1398
محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 23، شماره: 5
کد COI اختصاصی: JR_JWSS-23-5_022
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 302

نویسندگان

۱. Department of Water Science and Engineering, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran.

چکیده

بخش عمدهای از تامین آب شرب و کشاورزی، دو نیاز اساسی بشر از آب زیرزمینی تامین میشود. پیشبینی، پایش، بررسی عملکرد و برنامهریزی این منبع حیاتی نیازمند مدلسازی است. تاخیر زمانی نوسانات عمق آب زیرزمینی با بارندگی یکی از دادههای ضروری مدلها است. تحلیل رفتار پیزومترها با استفاده از روش همبستگی متقاطع پیرسون بین شاخصهای SPI و GRI در آبرفت دشت شیراز بهمنظور تعیین تاخیر زمانی مذکور هدف پژوهش حاضر است. نتایج نشان داد که رفتار ۲/۸۶ درصد از پیزومترها شبیه یکدیگر است و در ۳/۷۹ درصد از پیزومترها عمق آب زیرزمینی یک ماه پس از بارندگی کاهش نشان میدهد. بهترین ضریب همبستگی بین شاخصهای موصوف در امتداد محور جنوب غربی بهسمت شمال شرقی دشت وجود دارد. بهعلت شیب شمالی- جنوبی دشت، آبرفت شمالی از ضریب همبستگی بهتری نسبت به بخش جنوبی برخوردار است. منطقه مرکزی دشت دارای بیشترین ضریب همبستگی است و حداکثر ضرائب همبستگی در مقیاس زمانی ۴۸ ماهه رخ میدهد. همچنین از سال ۱۳۸۳ به بعد بهدلیل کاهش نزولات جوی دشت شیراز، شاخص SPI بهسمت خشکسالی میل کرده، اگرچه روند معنیدار نبوده است. اما شاخص GRI از این روند تبعیت نکرده و بهطور معنیداری خشکسالی هیدرولوژیک حاد را نشان میدهد که علت آن برداشت بیش از تغذیه، از آبخوان آبرفتی این دشت است.

کلیدواژه ها

Lag time, SPI and GRI indices, Pearson cross correlation, Groundwater level fluctuations, تاخیر زمانی, شاخصهای SPI و GRI, همبستگی متقاطع پیرسون, نوسانات عمق آب زیرزمینی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.