بررسی آلودگی زیستمحیطی رسوبات آبراههای به عناصر سنگین در منطقه زرشوران- آغدره (شمال تکاب)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 22، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JWSS-22-2_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 249
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیده پریسا موسوی

۱. Department of Environmental Sciences, Faculty of Sciences, University of Zanjan, Zanjan, Iran.

میرعلی اصغر مختاری

۲. Department of Geology, Faculty of Sciences, University of Zanjan, Zanjan, Iran.

یونس خسروی

۱. Department of Environmental Sciences, Faculty of Sciences, University of Zanjan, Zanjan, Iran.

علی رفیعی

۳. Department of Mining Engineering, Faculty of Engineering, University of Zanjan, Zanjan, Iran.

رضا حسین زاده

۴. Geological Survey and Mineral Exploration of Iran, Tehran, Iran.

چکیده

در مطالعه حاضر توزیع آلودگی عناصر سنگین آرسنیک، آنتیموان، نیکل، مس، کادمیم، کبالت، بیسموت، سرب و روی در محیط رسوبات آبراه ه­ای در منطقه زرشوران- آغ­دره با استفاده از تکنیک­ های آماری و تلفیق هندسی حوزه آبریز هر نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، میزان آلودگی عناصر در ۱۵۴ نمونه رسوب آبراه ه­ای مورد تحلیل قرار گرفت و نقشه ­های مربوط به توزیع فاکتور غنی­شدگی با استفاده از روش­ های تلفیق، روش تخمین پیکسلی، روش­ های آماری و زمین­آماری برای عناصر تهیه شد. بررسی­های فاکتور غنی­شدگی نشان داد که بیشترین غنی­شدگی مربوط به فلزات آرسنیک، آنتیموان، بیسموت، کادمیم و سرب است، همچنین نتایج نشان داد که غلظت فلزهای روی، مس، سرب، آرسنیک، آنتیموان، کادمیم و بیسموت در نمونه­ های رسوبات آبراهه­ای در مقایسه با میانگین جهانی بیشتر است. اعمال روش تحلیل مولفه ­های اصلی بر داده­ ها موجب شد تا تعداد ۹ مولفه اصلی برای داده­ ها تعیین شود که پنج مولفه اول با مقادیر ویژه بزرگتر از یک و با درصد تجمعی بیش از ۸۵ درصد مشخص شدند. در مولفه اول عناصر آرسنیک، آنتیموان، کادمیم، سرب و روی، در مولفه دوم کبالت، در مولفه سوم بیسموت، در مولفه چهارم مس و در مولفه پنجم نیکل، بیشترین مقادیر بارگذاری را بهخود اختصاص دادهاند.

کلیدواژه ها

Heavy metals, Environmental pollution, Enrichment factor, Principal component analysis, Zarshuran, Aghdarreh, Takab, عناصر سنگین, آلودگی زیستمحیطی, فاکتور غنیشدگی, تحلیل مولفههای اصلی, زرشوران, آغدره, تکاب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.