سنجش کیفیت زندگی در محلات بافت تاریخی و عوامل موثر بر آن نمونه پژوهش: بافت تاریخی شهر یزد

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دوره: 31، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_GEP-31-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 317
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهسا زارعیان

کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

نجما اسمعیل پور

استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

رضا اکبری

استادیارگروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد، یزد ، ایران

چکیده

مهمترین جنبه ثبت جهانی بافت تاریخی شهر یزد در سال ۱۳۹۶، سکونت مردم و وجود جریان زندگی روزمره و پیوسته در آن بوده است و برخورداری از سطح مناسبی از کیفیت زندگی، لازمه ادامه این روند است؛ اما در حال حاضر بیش از نیمی از بلوکهای آماری بافت تاریخی شهر یزد با ۳۳۹۵۸ نفر جمعیت، رشد منفی جمعیت دارد و حدود یکسوم بلوکها با موضوع مهاجرفرستی روبهرو هستند. در واکنش به این تهدید، این پژوهش سعی دارد ضمن تعیین عوامل موثر بر چگونگی کیفیت زندگی در محلات بافت تاریخی یزد، وضعیت آن را از جنبههای ذهنی و عینی تعیین کند. پژوهش حاضر ازلحاظ ماهیت، کاربردی و ازنظر روش، علی است. برای گردآوری دادهها و تجزیه و تحلیل آنها از فنون بررسیهای اسنادی، میدانی بهصورت پرسشگری، تحلیل عاملی اکتشافی و نرمافزارهایSuper-Decisions, IBM SPSS Statistics ۲۵ و ARC GIS ۱۰.۵ استفاده و حجم نمونه نیز به روش کوکران، ۳۷۱ خانوار تعیین شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد امنیت، کیفیت محیط، روابط همسایگی، حملونقل، حس تعلق، ویژگیهای کالبدی ابنیه و خدمات و زیرساختها، هفت عامل عمده موثر بر کیفیت زندگی در بافت تاریخی شهر یزد هستند. البته میزان تاثیر این عوامل بر کیفیت زندگی فعلی مردم ساکن این بافت یکسان نیست؛ عامل کیفیت محیط شامل کیفیت فضای سبز، وضعیت معابر و پیادهروها و...، بیشترین میزان تاثیرگذاری را دارد. عامل روابط همسایگی شامل میزان دعوا و درگیری بین همسایگان و میزان حمایت همسایگان از یکدیگر، کمترین میزان تاثیرگذاری را دارد. وضعیت کیفیت زندگی از جنبه ذهنی که با میزان رضایتمندی ساکنان سنجیده شد، بهطور کلی در تمامی ۹ محله بافت تاریخی نامطلوب است؛ اما در مقایسه با جنبه عینی از وضعیت مناسبتری برخوردار است. درمجموع و براساس نقشه پهنهبندی تولیدشده، محله زرتشتیها سطح کیفیت زندگی مطلوبتری نسبت به سایر محلات دارد.

کلیدواژه ها

سنجش کیفیت زندگی, رتبهبندی, محلات بافت تاریخی, شهر یزد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.