بررسی ترکیبپذیری عمومی خصوصیات مورفولوژی و فیتوشیمیایی در جمعیتهای مختلف آویشن ‏دنایی (‏Thymus daenensis Celak‏) در آزمون پلیکراس

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه علوم باغبانی ایران، دوره: 51، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JHS-51-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 340
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیاوش محمدی

دانشجوی دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

لیلا تبریزی رائینی

استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

مجید شکرپور

دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

جواد هادیان

دانشیار، پژوهشکده گیاهان و مواد اولیه دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

هارتویگ شولز

استاد، موسسه JKI آلمان، برلین

چکیده

آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) یکی از گونههای اندمیک ایران است که بهدلیل داشتن درصد بالای اسانس و همچنین میزان بالای تیمول در اسانس اهمیت دارد و در صنایع دارویی و غذایی استفاده آن رو به گسترش است. بهمنظور ارزیابی خصوصیات ژنتیکی و ترکیبپذیری عمومی (GCA)، ۱۲ جمعیت آویشن دنایی از طرح آمیزشی پلیکراس استفاده شد. خزانه پلیکراس در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۶ تکرار در سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ اجرا شد. سپس آزمون نتاج پلیکراس در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار در سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ در ایستگاه تحقیقاتی گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز دانشگاه تهران واقع در کرج مورد مطالعه قرار گرفت. صفات رشدی و عملکردی، درصد و عملکرد اسانس و میزان تیمول و کارواکرول مورد اندازهگیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نظر صفات موثر در عملکرد مانند ارتفاع بوته، وزن تر و خشک بوته و وزن خشک برگ جمعیتهای ایلام، اصفهان ۲، مرکزی ۱ و ۲ میزان ترکیبپذیری عمومی بالایی را نشان دادند و جمعیتهای ایلام و ملایر ۲ بیشترین ترکیبپذیری عمومی را برای درصد اسانس و عملکرد اسانس نشان دادند. به‎طورکلی، نتایج این پژوهش حاکی از تنوع بالای جمعیتهای مورد مطالعه از نظر خصوصیات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی بود و در نهایت میتوان از جمعیت های ایلام، ملایر ۲، مرکزی ۱ و مرکزی ۲ جهت ایجاد رقم سنتتیک و یا خزانه ژنتیکی جدید برای گزینش ژنوتیپ های برتر استفاده کرد.

کلیدواژه ها

اسانس, اصلاح آویشن, تیمول, خصوصیات ژنتیکی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.