ارزیابی و برآورد رسوب رودخانه اترک در محل ایستگاههای هیدرومتری دارای آمار با استفاده از روشهای هیدورلوژیکی
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری، دوره: 37، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JISE-37-4_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 295
نویسندگان
دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
دانشگاه یزد
چکیده
در یک حوضه آبخیز، رسوب در اثر فرآیند فرسایش تحت تاثیر عواملی مانند تخریب مراتع، تغییر کاربری، کشاورزی غیر اصولی و سایر موارد به وجود میآید که مشکلاتی نظیر رسوبگذاری در مخازن سدها، کاهش حجم مفید آنها، کاهش کیفیت آب و.. را سبب میشود. برای پایداری و مدیریت حوضه و برای ممانعت از هدررفت خاک و رسوب در حوضه و رودخانه، همچنین برای احداث طرحهای حفاظتی آبخیزداری نیاز به تخمین میزان رسوب معلق در رودخانهها میباشد. در تحقیق حاضر به منظور انتخاب مناسبترین روش برآورد رسوب معلق در ایستگاههای هیدرومتری بارزو، باباامان، قتلش، دربند، آغمزار، تبرکآباد واقع بر رودخانه اترک، دادههای متناظر دبی جریان و دبی رسوب در طی دوره آماری موجود جمعآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با برقراری رابطه بین مقادیر متناظر دبی آب و دبی رسوب براساس پنج مدل خطی، خطی ترکیبی (چند خطی)، خطی با اعمال تصحیح فائو، حد وسط دستهها و روش ترسیمی (مماس بر خط حداکثر غلظت)، اقدام به انتخاب مدل مناسب که دارای بهترین قابلیت پیشبینی باشد، براساس شاخصهای آماری گردید. به این منظور، از شاخصهای جذر میانگین مربعات خطا، ضریب تبیین، نسبت میانگین دادههای برآوردی به مشاهداتی، ضریب تغییرات، نسبت جذر میانگین مربعات خطا به میانگین دادههای برآوردی، ضریب همبستگی بین رسوبات برآوردی و مشاهداتی، میانگین قدر مطلق خطا و میانگین انحراف خطا استفاده شد. نتایج نشان داد مدل حد وسط دستهها در ایستگاه تبرک آباد، مدل خطی در ایستگاه آغمزار و بارزو، مدل ترسیمی (حداکثر غلظت) در ایستگاه باباامان و قتلش، مدل ترکیبی (چند خطی) در ایستگاه دربند در بین مدلهای مورد آزمون دارای کمترین میزان میانگین مربعات خطا بوده و بهترین قابلیت پیشبینی را در برآورد رسوب ایستگاههای مورد مطالعه داراست.کلیدواژه ها
رسوب معلق, منحنی سنجه رسوب, روشهای هیدرولوژیکی, پارامترهای آماریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.