بازنمایی فرایندهای شناختی در قصه «خاله سوسکه»: بر پایه تحلیل گفتمان
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: دوفصلنامه تفکر و کودک، دوره: 11، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_FABAK-11-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 394
نویسندگان
کارشناسی ارشد، ادبیات کودک و نوجوان، دانشگاه پیام نور، ایران
استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، ایران
چکیده
«تحلیلگفتمان» شیوهای برای بررسی شکلگیری معنا در واحدهای زبانی بزرگتر از «جمـله» است که علاوهبر زبان، سازههای فرازبانی را نیز ملحوظ میدارد. خلاف تحلیلگفتمانهای زبانمحور، شیوه تحلیل این پژوهش بر روانشناسی شناختی، بهعنوان وجه فرازبانی گفتمان، تمرکز دارد. در قصه «خالهسوسکه» درونمایه «ازدواج» هر یک از شخصیتها را دچار چالشهای شناختاری قضاوت، تصمیمگیری، و حلمسئله میکند، از همین رو رویکردی بر پایه روانشناسی شناختی برای تحلیل قصه مذکور اختیار شده است. پژوهش حاضر بر آن است که در موقعیتهای اجتماعی داخل قصه، رابطه پنهان گفتهها و کنشهای شخصیتها را با فرایندهای شناختیشان (نه با فرایندهای شناختی خواننده) آشکار سازد. در همین راستا، با روش تحلیلیتوصیفی به این پرسش پاسخ میدهد که: گفتمانهای دوجانبهای که بین شخصیتهای مختلف قصه شکل میگیرد چگونه توسط فرایندهای شناختی آن شخصیتها هدایت میشوند؟ کودک بهخاطر همذاتپنداری با قصه، چگونگی بهکارگیری شناختارهای مورد استفاده شخصیتها را ناآگاهانه در شبکه شناختی خود نهادینه میکند، ازهمینرو، بازنمایی فرایندهای شناختی شخصیتهای قصه با بازنمایی فرایندهای شناختی خواننده قصه همبسته است. در همین راستا، پژوهش حاضر نشان میدهد: بازنمایی تکالیفی که مانند قصه خالهسوسکه با نتایج تفسیری همراهاند، ژرفپردازی و گسترش فرآیندهای شناختی کودک را تقویت میکنند.کلیدواژه ها
ادبیات عامه, تحلیل گفتمان, قصه, ادبیات کودک, رشد شناختی, فلسفه برای کودکاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.