آثار شوکهای قیمت جهانی نفت با در نظر گرفتن اثرات سرریز تجارت: مطالعه موردی کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، دوره: 25، شماره: 83
  • کد COI اختصاصی: JR_IJER-25-83_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 373
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

الهام خیراندیش

دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، موسسه آموزش و پژوهش در مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران

سعید مشیری

استاد، دپارتمان اقتصاد، دانشگاه ساسکاچوان، ساسکاچوان، کانادا

ناصر خیابانی

دانشیار، گروه اقتصاد بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

احمدرضا جلالی نائینی

دانشیار، گروه برنامه ریزی سیستمها و علوم اقتصادی، موسسه آموزش و پژوهش در مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران

چکیده

شوکهای قیمت نفت، آثار مستقیم و غیرمستقیم متفاوتی بر اقتصاد کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت بر جای میگذارند. در بیشتر مطالعات پیشین، آثار شوکهای نفتی بر اقتصاد هر گروه به طور مجزا بررسی و در نتیجه به تاثیر بین المللی شوکها با توجه به ارتباطات تجاری بین کشورها توجه نشده است. در این پژوهش، آثار مستقیم و غیرمستقیم (سرریز) شوکهای نفتی در هر دو گروه کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت شامل ۳۰ کشور صادرکننده و واردکننده نفت که ۷۳ درصد اقتصاد جهان را در اختیار دارند با توجه به روابط تجاریشان و از طریق یک مدل سیستمی پویا برآورد میشود. به منظور برآورد واکنشهای اقتصاد کشورها به شوکهای قیمت نفت در طول زمان از یک مدل خودرگرسیون برداری پانلی  استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد تجارت بینالمللی بین کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت توانسته شدت اثرگذاری شوکهای نفتی بر رشد اقتصادی هر دو گروه صادرکننده و واردکننده نفت را تعدیل کند؛ به این معنی که با لحاظ نقش تجارت، اثر افزایش رشد اقتصادی در مورد کشورهای صادرکننده نفت به دنبال شوکهای مثبت قیمت نفت، کاهش یافته و سریعتر نیز ناپدید میشود. در مورد کشورهای واردکننده نفت نیز به دلیل رابطه قوی این کشورها با کشورهای توسعهیافته صادرکننده نفت، مانند کانادا - که به علت ساختار صنعتیشان از افزایش قیمت نفت منتفع نمیشوند- تاثیر منفی شوک نفتی در ابتدا تشدید میشود، اما در دورههای بعدی این اثرات سریعتر تعدیل میشود. نتایج این تحقیق همچنین نشان میدهند میزان اثرگذاری شوکهای قیمت نفت در دورههایی که روند قیمت نفت همواره صعودی است، ضعیفتر از دورههایی است که رشد قیمت نفت کمتر و یا بیشتر منفی است.

کلیدواژه ها

شوک های نفتی, رشد اقتصادی, خودرگرسیون برداری پانل, تجارت بینالملل, سرریز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.