زمینشیمی و سنگزایی سنگهای ریولیتی علمدار در خاور شهرستان تسوج (شمالباختری ایران)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 9، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-9-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 213
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن موید

گروه علومزمین، دانشکده علومطبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

رباب حاجی علی اوغلی

گروه علومزمین، دانشکده علومطبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

ریولیت‏‏‏ علمدار د‏ر بلند‏ترین قله از رشته کوه‏های میشو (قله علمدار) در خاور شهرستان تسوج رخنمون یافته است. این سنگها بهصورت گدازه و دایک درون سازند کهر دیده می‏شوند؛ ازاینرو، سن احتمالی آنها به پرکامبرین نسبت داده شده است. کوارتز، پتاسیم‏فلدسپار و اندکی پلاژیوکلاز از کانیهای سازنده‏ این سنگها هستند. بافت‏های همهبلورین و یا نیمهبلورین، پورفیری با زمینه شیشه‏ای، میکرولیتی پورفیری، پرتیتی و جریانی از بافت‏های غالب در این سنگها شمرده میشوند. سری ماگمایی ریولیتها بیشتر شوشونیتی تا کالکآلکالن پتاسیم بالا ارزیابی شده است. از دیدگاه شاخص اشباعشدگی از آلومین، ریولیتها در محدوده ترکیبی پرآلومینوس هستند و ویژگیهای ریولیت‏های A-Type (زیرگروه ۲A) را نشان می‏دهند. بررسی نمودارهای REE، نشاندهنده غنی‏شدگی LREEها در برابر MREEها و HREE ‏‏‏هاست. نمودارهای عنکبوتی با آنومالی‏ مثبت عنصرهای K، Nd و Rb و آنومالی‏ منفی عنصرهای Ti، Nb و Ta نشاندهنده خاستگاه پوسته قاره‏ای در پیدایش این سنگها هستند. برپایه نمودارهای شناسایی خاستگاه ماگما، نمونه‏های ریولیتی بررسی‏شده در محدوده Post-COLG جای گرفتهاند و به پهنه‏های پسابرخوردی وابسته هستند. در هنگام رویداد فاز ادیاکاران، حاکم‏شدن سازوکار زمینساختی کششی پس از برخورد خشکیهای شمالی با گندوانا با تحریک سنگکره و کاهش فشار، شرایط را برای ذوب‏بخشی پوسته قارهای و پیدایش ریولیتهای علمدار در راستای پهنه برخوردی در کوههای میشو فراهم کرده است.

کلیدواژه ها

ریولیت, ژئوشیمی, کهر, میشو, شمال غرب ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.