سنگ‏شناسی، زمین‏شیمی و خاستگاه دایک‏های داسیتوییدی میرآباد جنوب زاهدان (جنوبخاوری ایران)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه پترولوژی، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJPU-10-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 316
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حبیب بیابانگرد

گروه زمین شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده علوم، زاهدان، ایران

ساسان باقری

زمین شناسی،دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

سهیلا ویسی نسب

گروه زمین شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده علوم، زاهدان، ایران

چکیده

دایک‏های داسیتوییدی میرآباد، در استان سیستان و بلوچستان، در پهنه جوش‏خورده سیستان و جنوب شهر زاهدان، در نزدیکی روستای میرآباد برونزد دارند. سنگ میزبان این دایک‏ها مجموعه‏های فلیشی ائوسن و آمیزه رنگین افیولیتی کرتاسه است. ترکیب سنگ‏شناختی این دایک‏ها بیشتر داسیتوییدی است و از کانی‏های پلاژیوکلاز، کوارتز، هورنبلند و بیوتیت ساخته شده‏اند. بافت غالب این سنگها پورفیری است. این دایک‏ها مرز مشخصی با سنگ‏های میزبان نشان میدهند و گاه انکلاوهای متاپلیتی دارند. سرشت آنها کالکآلکالن و متاآلومین است و خاستگاه آذرین (I) دارند. از عنصرهای LREE و LIL غنیشدگی و از عنصرهای HREE و HFS تهیشدگی نشان میدهند. نبود آنومالی مشخص در عنصر یوروپیم، چهبسا نشاندهنده شرایط اکسیدان ماگمای سازنده آنهاست. روندهای مشابه REE و نمودارهای عنکبوتی این دایک‏ها خاستگاه یکنواخت و همانند آنها را نشان میدهد. نمودارهای تکتونوماگمایی نشاندهنده وابستگی این دایک‏ها به پهنههای ‏فرورانشی است. برپایه نمودار Ta/Yb دربرابر Th/Yb گمان می‏رود که ماگمای سازنده این دایک‏ها از گوه گوشته‏‏ای بالای تخته فرورو که معمولا تحتتاثیر سیالهای آزادشده از تخته فرورو و عنصرهای موجود در آن (مانند: سیلیسیم، پتاسیم و سدیم) قرار می‏‏گیرند، چنین ماگماهایی را پدید میآورند. پس پیدایش این دایک‏ها همزمان با ماگماتیسم و فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس بین بلوک‏های لوت و افغان روی داده است.

کلیدواژه ها

دایک‏های داسیتوییدی, پهنه جوش‏خورده سیستان, برخوردی, میرآباد, زاهدان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.