ترکیبات خاص اشعار صائب و بیدل بر اساس روابط نحوی و هستۀ معنایی ترکیب

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: مجله متن شناسی ادب فارسی، دوره: 7، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_RPLL-7-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 318
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

خدابخش اسداللهی

دانشگاه محقق اردبیلی

شکرالله پورالخاص

دانشگاه محقق اردبیلی

ولی علی منش

دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

صائب تبریزی و بیدل دهلوی از نامدارترین شاعران سبک هندی هستند که هر کدام به نوبۀ خود در شاخۀ ایرانی و هندیِ سبک هندی، شعر این دوره را متحوّل کرده­اند. اکثر محققانی که در شعر بیدل به تحقیق و پژوهش پرداخته­اند، ترکیبات خاص را به عنوان یکی از مهمترین عوامل غموض زبان در انحصار شعر بیدل دانسته و در نوع ساخت و معنی این نوع ترکیبات کمتر تأمل کرده­اند. در اینجا با تکیه بر اشعار صائب و بیدل، ترکیبات خاص در هر دو شاخۀ ایرانی و هندی شعر سبک هندی بررسی شده است. ترکیبات هر دو شاعر ابتدا از نظر «هستۀ معنایی» در دو گروه ترکیبات «برون مرکز» و «درون مرکز» طبقه­بندی شده، سپس بر اساس «روابط نحوی ترکیب»، مدل­های گوناگونی از ژرف­ساخت ترکیبات هر دو شاعر ارائه شده است. ترکیبات خاص صائب و بیدل در ژرف­ساخت دارای روابط نحوی گوناگونی مانند رابطۀ مسندی، فاعلی، مفعولی، متممی و ... است. از نظر ساختار معنایی، ترکیبات خاص این دو شاعر متنوع­تر از ترکیبات عادی در زبان معیار هستند، به طوری که بعضی از این ترکیبات از نظر معنا در زبان وجود ندارند.

کلیدواژه ها

صائب, بیدل, ترکیبات خاص, زایاگشتاری, روابط نحوی, هستۀ معنایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.