عبدالستار پارسانسب - محقق مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان کردستان، سنندج ایران
رحمن ابن عباسی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان کردستان، سنندج، ایران
فرشید میرزایی - دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، گروه علوم دامی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

اين پژوهش به منظورتعيين ارزش غذايي بوتة خشك خيار، هندوانه، گرمك وكدوآجيلي استان كردستان انجام گرفت در اينبررسي بعد از اتمام دورة برداشت ميوه، بوته هاي به جا ماندة آنها بر روي مزرعه كه جزء پس مانده و ضايعات كشاورزيمحسوب مي گردند جمع آوري و پس از خشك شدن در هواي آزاد، خرمن كوبي شده و براي تعيين ارزش غذايي اين پسمانده ها نمونه گيري بعمل آمد. روش نمونه گيري كاملا تصادفي واز 15 روستا كه كشت اين محصولات در آنها رايج بود جمعآوري و نمونه هاي هر 3 روستاي كه شرايط يكساني داشتند با هم مخلوط و 5 نمونه نهايي از هر محصول جهت تعيين تركيباتشيميايي به آزمايشگاه ارسال شد. با توجه به داده هاي بدست آمده اندازه گيري ضرايب هضمي پروتئين خام، چربي خام، اليافخام، انرژي خام، ان .اف. اي و ماده آلي بر حسب ماده خشك به روش In.vivo با جمع آوري كل مدفوع برروي 4 رأس قوچ اخته نژاد كردي براي هرماده آزمايشي اندازه گيري گرديد. نتايج نشان داد كه ميانگين ميزان مادة خشك،پروتئين خام، اليافخام، چربي خام در بوته خشك خيار به ترتيب: 92/54، 12/54، 20/08 و 0/8، در بوته خشك هندوانه به ترتيب 11/36، 17/8 و 1/02، در بوته خشك گرمك به ترتيب 92/46، 12/85، 16/84 و 2/52، در بوته خشک کدو آجیلی به ترتیب 92/32، 11/7، 21/12 و 1/32 درصد و كلسيم و فسفر در بوته خشك خيار به ترتيب 3/78، 0/28، در بوتخ خشک هندوانه 5/04، 0/17، در بوته خشک گرمک 4/28، 0/15، و در بوته خشک کدوآجیلی 20/09 درصد به دست آمد. ضرايب هضمي مادة خشك، پروتئين خام، مادة آلي و الياف خام علوفه خشك خياربه ترتيب 43/41، 54/94، 61/39 و 32/91، در بوته خشک هندوانه به ترتیب 52/92، 53/1، 61/52 و 42/67، در بوته خشك گرمك به ترتيب 63/03، 70/74، 71/64 و 67/07 در بوته خشك كدو آجيلي به ترتيب 51/93، 58/6، 65/14 و 64/82 درصد به دست آمد.

ارزش غذايي، بوته، كدو آجيلي، خيار، هندوانه، گرمك