بررسی کارایی مدل سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سردارآباد استان لرستان)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 7، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_GEH-7-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 278
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سحر گودرزی

دانشگاه یزد

علی طالبی

دانشگاه یزد

حمیدرضا پورقاسمی

دانشگاه شیراز

چکیده

زمین‌لغزش ازجمله بلایای طبیعی است که بیشتر در مناطق کوهستانی رخ می‌دهد و مورفولوژی را به‌طور ناگهانی تغییر داده و خسارت‌های عمده‌ای به ‌مناطق مسکونی، جاده‌ها زمین‌های کشاورزی و غیره وارد می‌سازد. هدف از تحقیق حاضر تهیه نقشه حساسیت زمین‌لغزش با استفاده از سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی در حوزه آبخیز سردارآباد واقع در استان لرستان است. به این منظور با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و بازدیدهای صحرایی، 109 پهنه لغزشی شناسایی و نقشه پراکنش زمین‌لغزش‌های منطقه مورد مطالعه تهیه گردید. لایه‌های اطلاعاتی ارتفاع، سنگ‌شناسی، درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از گسل، بارندگی و کاربری اراضی به عنوان عوامل مؤثر بر وقوع زمین‌لغزش شناسایی و نقشه‌های مذکور در محیط نرم‌افزار ArcGIS تهیه و رقومی گردیدند. به منظور وزن‌دهی کلاس‌های هر یک از عوامل از روش نسبت فراوانی استفاده گردید؛ سپس وزن‌های به‌دست آمده نرمال‌سازی شده و به محیط نرم‌افزار Matlab2015a منتقل گردید. در تحقیق حاضر از ساختار سیستم استنتاج فازی خوشه‌بندی (کلاسترینگ) برای پهنه‌بندی حساسیت زمین‌لغزش استفاده گردید. به‌منظور ارزیابی مدل‌ها از منحنی راک استفاده شد. نتایج ارزیابی نشان داد که دقت مدل‌ تهیه‌شده با استفاده از سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی در منطقه موردمطالعه 11/89 درصد (خیلی خوب) برآورد شده است. نقشه حساسیت لغزش نیز نشان داد که مساحت مناطق با حساسیت متوسط 29درصد، حساسیت زیاد 23درصد و حساسیت خیلی زیاد 12درصد است. در مجموع مساحت مناطق متوسط، زیاد و خیلی زیاد 64درصد بوده که نشان‌دهنده پتانسیل خطرپذیری بالای حوزه آبخیز سردارآباد در بروز لغزش‌ها است.

کلیدواژه ها

حوزه آبخیز, زمین‌لغزش, سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی, منحنی راک, منطقه‌سردارآباد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.