مطابقه، مقولهای معنامند در ساخت غیرشخصی: تحلیلی در چارچوب دستور شناختی
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات زبان و گویش های غرب ایران، دوره: 2، شماره: 7
- کد COI اختصاصی: JR_JLW-2-7_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 390
نویسندگان
استادیار گروه زبانشناسی دانشگاه تربیت مدرس
دانشیار گروه زبانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس
دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زبانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل یک نوع از ساختهای غیرشخصی معلوم در زبان فارسی در چارچوب انگارۀ دستور شناختی میپردازد. این نوع ساخت خود مشتمل بر دو نمونه است. هر دو نمونه دو بند پایه و پیرو دارند که بند اول در هر دو فاقد سازهای در جایگاه فاعل است. علاوه بر این، فعل بند اول همیشه به صورت سوم شخص مفرد میآید، در حالی که فعل در زبان فارسی بدون هیچ گونه محدودیتی در هر شش صیغه صرف میشود. این واقعیت در حالی است که در اغلب پژوهشهای زبانشناختی چنین فرض میشود که مطابقه در زبان مقولهای صرفاً دستوری است و ظهور آن در سطح جمله هیچ پایگاه معنایی ندارد. در پاسخ به چنین دیدگاهی، در این پژوهش تحلیلی از مطابقۀ سوم شخص مفرد در یکی از انواع ساختهای غیرشخصی در زبان فارسی در قالب انگارۀ دستور شناختی ارائه میشود. نتایج این پژوهش نشان میدهد که در ساختهای غیرشخصی مورد نظر ما برجستهترین سازه که به عنوان فاعل (tr) قلمداد میشود، موقعیتفاعل است که نمایانگر موقعیتی عام و فراگیر است که رویداد یا حالت مورد نظر درون آن روی میدهد. همچنین نشان داده خواهد شد که حضور نشانۀ سوم شخص مفرد در این ساختها پدیدهای قراردادی نیست، بلکه با موقعیت انتزاعی موجود در جمله (موقعیتفاعل) مطابقت مینماید. از همین روی، مطابقه را در ساختهای غیرشخصی زبان فارسی مقولهای معنامند و نه صرفاً دستوری تلقی مینماییم.کلیدواژه ها
مطابقه, موقعیتفاعل, ساخت غیرشخصی, دستور شناختی, برجستگیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.