گرداب رسمیت و غیررسمیت؛ واقعیت دنیای برنامه‌ریزی در مواجهه با بافت‌های ناکارآمد

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات شهری، دوره: 8، شماره: 31
  • کد COI اختصاصی: JR_URBS-8-31_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 266
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا پورجعفر

گروه شهرسازی و معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس تهران، بزرگراه جلال آل احمد، تهران، ایران

فرامرز رستمی

گروه شهرسازی دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس تهران

چکیده

نظام برنامه‌ریزی در ارتباط با تحولات شهرنشینی کشور باوجود تلاش­های انجام داده در حوزه تئوری و عمل (اما در قالب رسمی) نتوانسته از روند رو به افزایش مشکلات و معضلات شهری جلوگیری کند. در حالی که زندگی برای شهروندانی نزدیک به یک سوم جمعیت شهری کشور در شرایطی نابسامان است، ولی منفعت‌های رشد شهری نصیب نقوش غیررسمیِ باقدرت یا نقوش رسمیِ استفاده‌کننده از رسوم غیررسمی می‌شود. ازاین رو نظام برنامه‌ریزی در واقعیت، با رسوم و نقوش غیررسمی تداخلی دارد که شفاف و آگاهانه نیست و در مطالعات انجام شده نیز کمتر به آن پرداخته شده است. با توجه به تمرکز کنونی رسوم و نقوش رسمی و غیررسمی به بافت‌های ناکارآمد، هدف این تحقق بررسی چگونگی برخورد این رسوم و نقوش باهمدیگر و ارائه یک چارچوب مفهومی برای مواجهه برنامه‌ریزی رسمی با غیررسمیت‌ها در این محدوده است. بدین منظور روش تحقیق پژوهش حاضر متأثر از ماهیت پرسش پژوهش بر مبنای مطالعه اسنادی، کتابخانه‌ای و همچنین روش تحلیل محتوا و استدلال منطقی، تهیه و تنظیم شده است. در مقاله حاضر دیدگاه و تجربیات اندیشمندان در ارتباط با این مسئله و زمینه برنامه‌ریزی و عوامل تحت تأثیر در این مواجهه با توجه به شرایط شهرنشینی کشور و به ‌طور ویژه تجربیات و نتایج مطالعات صورت گرفته در بافت فرسوده، تحلیل شده است. در نهایت برای برون‌رفت از این شرایط، چارچوبی مفهومی متناسب با شرایط حاکم بر کشور با تأکید بر پرداختن جدی‌تر به ابعاد اجتماعی و تأثیرپذیری سایر ابعاد از آن در برنامه‌ریزی، پیشنهاد شده است.

کلیدواژه ها

تئوری و عمل برنامه ریزی, غیررسمیت شهری, برنامه ریزی رسمی, بافت ناکارآمد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.