اثر منبع کود نیتروژن بر عملکرد دانه و کارایی مصرف نیتروژن در برنج (Oryza sativa L.) رقم شیرودی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 21، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRO-21-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 490
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد محمدیان

PhD Student, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

علیرضا آستارایی

Associate Prof., Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

امیر لکزیان

Professor, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

حجت امامی

Associate Prof., Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

مسعود کاوسی

Associate Prof., Rice Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, Iran.

چکیده

استفاده از کود نیتروژن نقش مهمی در افزایش تولید انواع محصولات کشاورزی در سراسر جهان دارد. به منظور دستیابی به رهیافتی مؤثر در ارتقای کارایی مصرف کود نیتروژن برنج (رقم شیرودی)، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 13 تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی معاونت مؤسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران (آمل) در سال­های 1394 و 1395 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: بدون مصرف نیتروژن (شاهد) (N0)، مصرف تقسیطی 115 کیلوگرم نیتروژن در هکتار (N1)، مصرف 115 و 5/57 کیلوگرم نیتروژن در هکتار کود اوره با پوشش گوگردی (SCU) (به ترتیب N2 و N3)، مصرف 115 و 5/57 کیلوگرم نیتروژن در هکتار کود اوره سوپرگرانوله (به ترتیب N4 و N5)، مصرف 115 و 5/57 کیلوگرم نیتروژن در هکتار کود سولفات آمونیوم (به ترتیب N6 و N7)، مصرف نانو کود نیتروژن+ 50 درصد نیتروژن کود اوره توصیه شده (N8)، استفاده از باکتری‌های آزوسپیریلیوم، ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم + ازتوباکتر (به ترتیب N9، N10 و N11) و مصرف کود طبق عرف زارع (115 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره تماماً قبل از نشاکاری) (N12). نتایج آزمایش نشان داد که اثر تیمارهای کودی روی عملکرد دانه، ماده خشک، شاخص برداشت، محتوای نیتروژن دانه و کاه، میزان کل جذب نیتروژن، شاخص برداشت نیتروژن و انواع کارایی‌های مصرف کود نیتروژن، اثر معنی­داری داشتند. بیشترین عملکرد دانه (7869 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 115 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع سولفات آمونیوم (N6) به­دست آمد. بیشترین مقدار بهره‌وری نسبی (2/136 کیلوگرم بر کیلوگرم)، کارایی زراعی (1/38 کیلوگرم بر کیلوگرم)، کارایی بازیافت (8/90 درصد)، کارایی فیزیولوژیکی (42 کیلوگرم بر کیلوگرم) و کارایی داخلی نیتروژن (2/54 کیلوگرم بر کیلوگرم) از تیمار 5/57 کیلوگرم نیتروژن در هکتار کود اوره سوپرگرانوله (N5) به­دست آمد. نتایج نشان داد که جایگذاری عمقی کود اوره سوپرگرانوله به دلیل افزایش میزان جذب نیتروژن باعث کاهش تلفات کود نیتروژن شده و مزیت نسبی بیشتری نسبت به سایر منابع کود نیتروژن در زراعت برنج دارد.  

کلیدواژه ها

Deep placement, Free-living nitrogen fixing bacteria, Nitrogen use efficiency and Rice., باکتری‌های آزادزی, برنج, جایگذاری کود و کارایی مصرف نیتروژن.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.