کاربست اگریتوریسم (گردشگری کشاورزی) به‌عنوان ابزاری برای بازآفرینی جوامع روستایی پایدار (مطالعه موردی: روستای گلزار در حومه شهر تهران)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مسکن و محیط روستا، دوره: 39، شماره: 171
  • کد COI اختصاصی: JR_JHRE-39-171_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 396
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نیما اسکندری

Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Iran

مرجان نعمتی مهر

Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Iran; corresponding author

چکیده

بازآفرینی روستاها از طریق گردشگری و گردشگری روستایی، یکی از موضوعات حائز اهمیت در سکونت‌گاه‌‌های روستایی است و براساس اینکه چه پتانسیلی از روستا موضوع گردشگری روستای هدف باشد، نوع گردشگری آن تعیین می­شود. گردشگری کشاورزی یکی از انواع گردشگری روستایی است که به‌جهت اشتغال جوامع روستایی به امر کشاورزی به‌عنوان گونه‌ای از اقتصاد محلی پایدار می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای بازآفرینی روستاهایی با پایه قوی اقتصاد کشاورزی جاذب گردشگر به‌کار گرفته شود. با هدف کاربست این نوع گردشگری در روستای گلزار، مرکز تولید گل و گیاه در مجاورت تهران، این مقاله ابتدا به ارائه مدل مفهومیِ گردشگری کشاورزی به‌صورت عام و سپس کاربست آن در روستای هدف گردشگری کشاورزی گلزار در جنوب شهر تهران پرداخته‌است. روستای گلزار، اقتصادی مبتنی بر تولید و صادرات گل‌های تزئینی دارد و بخش مسکونی آن توسط گلخانه‌های تولید و پرورش گل احاطه‌ شده‌است. نگهداری گل­ها در گلخانه‌هایی فاقد کیفیت­های بصری، جدایی بخش مسکونی روستا از ویژگی­های منحصربه‌فرد گیاهان، فقدان بازار عرضه و فروش و ناشناخته بودن آن به‌عنوان یکی از قطب­های تولید گل و گیاهان زینتی در سطح کشور از مسائل عمده این روستا به‌شمار می­آید. در این مقاله ابتدا با مرور متون تخصصی از طریق تحلیل محتوا؛ چارچوب مفهومی و سپس اهداف و اصول عام کاربست گردشگری کشاورزی جهت بازآفرینی روستاهای هدف گردشگری کشاورزی ارائه شد. در مرحله بعد، سناریوهای متفاوت طراحی در این روستا، با ایده وحدت‌بخش طراحی مسیر گردشگری در راستای تحقق گردشگری کشاورزی به‌منظور بازآفرینی روستا، سناریوی یک، مسیر گردشگری چرخه‌ای، سناریوی دو، مسیر گردشگری خطی، سناریوی سه، مسیر گردشگری تلفیقی ارائه و با استفاده از ماتریس دستیابی به اهداف، سناریوی سوم، گردشگری تلفیقی، به‌عنوان سناریوی برتر انتخاب شد و در انتها با تدوین چارچوب طراحی، مجموعه سیاست­های طراحی حوزه‌های مختلف زراعت، گردشگری کشاورزی، تحقیقات گل و گیاه، سکونت روستایی، نمایشگاه گل و گیاه، تفریح و سرگرمی، کانال آب تفریحی گردشگری، حفاظتی کابل فشارقوی و مسیر عبوری این روستا تدوین شدند. درنهایت به‌عنوان جمع­بندی، پیشنهاداتی در جهت بسط دستاوردهای این تحقیق به روستاهایی با پتانسیل­های مشابه با روستای موردتحقیق ارائه شد.  

کلیدواژه ها

agritourism, regeneration, sustainable rural communities, design framework, Golzar village, Tehran, گردشگری کشاورزی, بازآفرینی, جوامع روستایی پایدار, چارچوب طراحی, روستای گلزار, تهران.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.