بررسی و مقایسه خصوصیات فیزیکی خاکهای مارنی حوزه دریاچه قم با دو سازند مادری مختلف
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه مهندسی و مدیریت آبخیز، دوره: 13، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JWEM-13-1_015
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 572
نویسندگان
هیئت علمی/پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
استاد دانشگاه فردوسی مشهد
دانشیار گروه پژوهشی حفاظت خاک، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور
چکیده
فرسایش‌پذیری، مقاومت و رفتار مهندسی خاک‌ها، متاثر از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها می‌باشد. لیتولوژی و خصوصیات سنگ مادر می‌تواند از عوامل تاثیر‌گذار و کنترل کننده خصوصیات و رفتار خاک‌ها باشند. این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه برخی خصوصیات فیزیکی خاکهای ریزدانه مارنی با دو سازند مادری مختلف در حوزه دریاچه نمک قم با شرایط مشابه انجام گرفت. مطالعه بر روی 61 نمونه که از عمق 0.5 تا 1 متری و از 3 منطقه حوزه با پراکنش مناسب در اطراف تهران، قم و ساوه برداشت شده، انجام پذیرفت. نمونه‌ها از خاکهای نزدیک به رخنمون دو سازند مارنی دوره نئوژن، قرمز بالایی و قم، برداشت شده‌اند. پارامترهای فیزیکی مورد بررسی عبارتند از چگالی دانه‌های خاک، دانه‌بندی، حدود اتربرگ و عدد فعالیت خاک که مطابق استانداردهای ASTM بر روی نمونه‌ها، اندازه‌گیری و محاسبه گردید. بررسی خصوصیات فوق مشخص نمود که خاکهای حاصل از این دو سازند مارنی بیشتر سیلتی و تماماَ در رده خاکهای ریزدانه با خمیرایی کم تا متوسط قرار می‌گیرند. مقادیر مربوط به عدد فعالیت خاک و حدود اتربرگ بخصوص حد خمیری و شاخص خمیری، دلالت بر این دارند که کانی‌های رسی در این خاک‌ها به احتمال زیاد بیشتر از نوع کائولینیت و ایلیت و کمتر از نوع مونت‌موریلونیت می‌باشند. مقایسه میانگین و تجزیه واریانس خصوصیات فیزیکی دو گروه خاک مارنی مورد مطالعه با استفاده از آزمونt ، مشخص نمود که در بیشتر خصوصیات فیزیکی، دارای اختلاف معنی‌داری در سطح اطمینان بیش از 95 درصد هستند. دانه‌بندی، حد روانی، شاخص خمیری و عدد فعالیت خاک، خصوصیات فیزیکی دارای اختلاف در این دو گروه خاک هستند. این اختلاف با خوشه‌بندی نمونه‌ها براساس پارامترهای دارای اختلاف به روش سلسله‌مراتبی، مورد اعتبار‌سنجی و تایید قرار گرفت. با توجه به حوزه واحد و شرایط مشابه توپوگرافی و محیطی در تشکیل و تکامل این دو گروه خاک مارنی، نتایج این تحقیق دلالت بر تاثیر شرایط و خصوصیات محیط رسوبی سنگ مادر بر خصوصیات خاک‌ها به خصوص در مراحل اولیه تکاملی آنها دارد.کلیدواژه ها
آزمون جفتی t, حدود اتربرگ, دانه‌بندی, دوره نئوژن, عدد فعالیت خاک, محیط رسوبی سنگ مادراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.