برآورد رواناب حاصل از ذوب برف با استفاده از مدل SRM (مطالعه موردی: حوضه آبریز سهزاب)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 24، شماره: 71
  • کد COI اختصاصی: JR_GEOP-24-71_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 354
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سکینه کدخدایی

کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز

سعید جهانبخش اصل

استاد آب و هواشناسی دانشگاه تبریز

خلیل ولیزاده کامران

دانشیار دانشگاه تبریز

چکیده

خایر برفی حوضه‌های کوهستانی از منابع آبی مهم کشور محسوب می­شوند که شناخت دقیق کمیت این منابع به لحاظ ارزش روزافزون آب شیرین و هم به دلیل بهره‌برداری بهینه از منابع آب ضروری است. در این پژوهش از تصاویر سطح برف MODIS (MOD 10 A2)و تغییرات سطح پوشش برف در سال 90- 1389 برای شبیه‌سازی رواناب حاصل از ذوب برف در حوضه آبریز سهزاب (از زیر حوضه­های قسمت جنوبی سبلان) با به‌کارگیری مدل SRM، استفاده شد. ارزیابی مدل SRM با استفاده از دو شاخص ضریب همبستگی و تفاضل حجمی به ترتیب برابر با 81 و 3/2 درصد می­باشد. شاخص ضریب همبستگی ازنظر قابل‌قبول بودن بستگی به کیفیت داده‌ها دارد و ممکن است با داشتن داده‌های کافی مقدار 85% هم قابل‌قبول نباشد ولی در حوضه‌ای با داده‌های کم و بی­کیفیت مقادیر پایین­تر هم قابل‌قبول می­باشند. با توجه به کمبود داده­های هواشناسی و زمینی در حوضه آبریز سهزاب، نتیجه به‌دست‌آمده برای حوضه مذکور قابل‌قبول می­باشد. استفاده از مدل­های هیدرولوژیکی و تصاویر ماهواره­ای به همراه داده­های زمینی قوی می­توانند به‌عنوان ابزاری برای برنامه­ریزی و مدیریت منابع آب مخصوصاٌ در حوضه­هایی که ذوب برف یکی از فاکتورهای ایجاد رواناب است، مورداستفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها

برف, تصاویر MODIS, مدل SRM, حوضه سهزاب, سبلان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.