سعید رضایی - دانشگاه زنجان، دانشکده کشاورزی، گروه علوم باغبانی زنجان. ایران
محمد اسماعیل امیری - دانشگاه زنجان گروه باغبانی
عباس بهاری - استادیار گروه پژوهشکده فناوریهای نوین زیستی، دانشگاه زنجان، ایران
فرهنگ رضوی - دانشگاه زنجان
مرتضی سلیمانی اقدم - گروه علوم باغبانی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین، قزوین

آهن ریز مغذی ضروری گیاهان می‌باشد که در بسیاری از پدیده‌های فیزیولوژیکی نقـش اساسـی دارد. هـدف از این تحقیق محلـول‌پاشـی کلات آهن، تعیین غلظت بهینه و تاثیر آن بر خصوصیات بیوشیمیایی میوه توت‌فرنگی رقم کاماروسا بود. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 اجرا شد. بدین منظور، ابتدا در یک پیش آزمایش تاثیر مقادیر مختلف آهن (صفر-200-400-600-800-1000-1200-1400-1600-1800 و 2000 میکرومول بر لیتر) در زمان‌های سه، شش، نه و دوازده روز بعد از محلول‌پاشی در برخـی صفات تـوت‌فرنگـی بررسی گردید. سپس غلظت 1400 میکرومول بر لیتر به عنوان غلظت بهینه در نظر گرفته شد و نمونه‌های حاصل از این غلظت جهت سنجش بقیه صفات انتخاب گردیدند. نتایج نشان داد اثر این غلظت از آهن بر ویتامین ث، مواد جامد محلول (TSS)، سفتی بافت، فنول و فلاونوئید کل، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH) و فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز (PAL) در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. همچنین، باعث افزایش 07/10 درصدی DPPH، 2/13درصدی TSS، 43/21 درصدی ویتامین ث و 2/28 درصدی فعالیت آنزیم PAL در مقایسه با شاهد شد. میزان فنول و فلاونوئید کل میوه‌های تیمار شده با آهن به ترتیب 54/36 و 76/31 میلی‌گرم در 100 گرم وزن تر مشاهده شد. دلایل اصلی تاثیر آهن را می‌توان به افزایش آهن درونی گیاه، کاهش رقابت بین رشد رویشی و زایشی همچنین، کارآیی بهتر فتوسنتز مرتبط دانست. بطور کلی، یافته‌ها نشان داد که استفاده از کلات آهن با غلظت 1400 میکرومول بر لیتر تأثیر بسزایی در بهبود خصوصیات کمی و کیفی میوه‌های توت‌فرنگی رقم کاماروسا داشت.

آهن, خواص آنتی اکسیدانی, PAL, میوه توت فرنگی