بررسی کمّی تغییرات کانال رودخانه‌های الموت رود و شاهرود (شمال قزوین) در بازه زمانی (1394 ـ 1360)
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: دوفصلنامه رخساره های رسوبی، دوره: 11، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JSF-11-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 411
نویسندگان
بوعلی سینا همدان
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشکده حفاظت خاک وآبخیزداری کشور
شرکت آب منطقه ای قزوین
دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده
رودخانهها مهمترین منابع آب در نواحی خشک (از جمله ایران) هستند. رودخانه‌های الموت و شاهرود جزو رودخانه‌های دائمی هستند که بخش مهمی از منابع آب شمال ایران را تأمین میکنند. اهداف این پژوهش شامل طبقه‌بندی کمّی الگوی کانال و نیمرخ پهنای رودخانه‌های الموت و شاهرود، تعیین مهمترین عوامل مؤثر بر روی تکامل این رودخانهها و تحلیل دوره‌های رسوب‌گذاری و فرسایش بستر این رودخانهها می‌باشد. تکامل کانال این رودخانهها در یک دوره 34 ساله با تأکید بر روی الگو، هندسه و تغییرات ارتفاعی بستر در اثر فرآیندهای رسوب‌گذاری و فرسایش بررسی شده است. بررسی زمانی تصاویر ماهواره‌ای (1981-2015) با استفاده از نرم افزار GIS همراه با نقشه‌برداری‌های توپوگرافی و زمین‌ریخت‌شناسی جهت ارزیابی روند تکاملی و تعیین شاخص‌های کلیدی مؤثر بر تغییرات کانال انجام شده است. برای بررسی نیمرخ پهنای تاریخی (1984-2014) کانال در چهار ایستگاه، نقشه‌برداری زمین شناسی انجام شده است و همراه با عکس‌های تکراری و تحلیل بسامد سیلاب، در ارزیابی تغییرات ارتفاعی بستر و فرآیندهای مؤثر استفاده شده است. فرآیند ترک کانال رایج‌ترین دلیل تغییر کانال است. نرخ تغییر پهنای کانال 2/5 متر در سال در بالادست، 20 متر در سال در میان‌رود و 9/3+ و 2/4 متر در سال در بخش باختری است. نرخ رسوب‌گذاری و حفر بستر 12/1 و 76/0 متر در سال در ایستگاه B و 55/5 و 63/5 متر در سال در ایستگاه C است. نتایج نشان میدهد که شرایط اقلیمی، عوامل آب‌شناختی و فعالیت‌های انسان مهمترین دلایل تغییرات بستر کانال هستند.کلیدواژه ها
الموت, شاهرود, تغییرات کانال, رودخانه, قزویناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.