آنالیز عنصری ملات دوره ساسانی به روش XRD و استفاده از آن در تاریخگذاری بناهای منتسب به این دوره

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات ایرانی، دوره: 13، شماره: 25
  • کد COI اختصاصی: JR_JISUK-13-25_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 362
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهمن فیروزمندی شیره جین

دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران

شاهین ماهیار

دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی

چکیده

به نظر می رسد شالودۀ استحکام بناهای به جای مانده از عصر ساسانی را می توان در ملات به کار رفته در سازه ها جستجو کرد. شواهد نشان می دهند معماران آن روزگار با تکیه بر تجارب پیشینیان خویش در ساخت ملات به شیوه ای واحد دست یافته بودند که در ساخت سایر بناها نیز از آن شیوه بهره می جسته اند. در اثبات این مدعا تعدادی از محوطه های شاخص ساسانی به عنوان مبنا برای نمونه برداری انتخاب شد و ترکیب ملات در آنها مورد شناسایی عنصری قرار گرفت. همین شیوه نیز در مورد آتشکدۀ تخت رستم کرج و چهارتاقی گهواره دید شیراز به کار گرفته شد. مقایسۀ آنالیز کیفی و کمی این نتایج با یکدیگر نشان داد که می توان از این شیوه برای تاریخ گذاری نسبی چنین بناهایی بهره برد. در این پژوهش، شیوۀ پراش اشعه (XRD)X برای شناسایی ترکیب ملات به کار گرفته شده است. آنالیز XRD بر روی نمونه ها نشان داد که مشابهت ترکیب و مواد سازندۀ ملات در دو بنا می تواند شاخصی برای ساخت همزمان دو سازه باشد.

کلیدواژه ها

ملات ساسانی، معماری ساسانی، روش XRD

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.