ریزگرد و کانون های آن: مبانی و روش های شناسایی و تثبیت این کانون ها با نگرش ویژه به دشت خوزستان
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی، دوره: 7، شماره: 14
- کد COI اختصاصی: JR_PSJBA-7-14_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 1376
نویسندگان
دانشجوی دکترا رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس
دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس
استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان
مدیریت اداره خدمات فنی و محیط های تحقیقاتی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
چکیده
پدیدهی ریزگرد از مهمترین چالشهای زیستمحیطی جوامع امروزی میباشد. شناخت این پدیده و راهکارهای مقابله با آن از مباحث نوین در رسوبشناسی محیطی است. شناسایی کانونهای ریزگرد با استفاده از روشهای متعددی همچون تکنیک دورسنجی و ماهوارهای، مطالعات رسوبشناسی و ژئوشیمی، ردیابی رسوب با کمک مدلهای آماری و دادهکاوی و یا تلفیـقی از این روشها امـکانپذیر اسـت. مهمترین عوامل ایجاد ریزگرد عبارتند از خشکسالی، فرسایش، عدم وجود پوشش گیاهی و همچنین مدیریت ناصحیح منابع آبی میباشد. برای مقابله با آثار ریزگرد مالچ پاشی، احداث بادشکن، احداث تلههای رسوبی و مدیریت صحیح منابع آب از مهمترین فاکتورها و راهکارهای کاهش توفانهای ریزگرد و تثبیت کانونهای گردوغبار میباشد. پدیده ریزگرد تاثیر مستقیم بر سلامت انسان و بخش کشاورزی و ساخت و ساز و تاثیر مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد و کاهش کیفیت زندگی داشته است. وجود ۷ کانون داخلی ریزگرد در کنار حدود ۵ کانون خارجی ریزگرد در استان خوزستان، سبب شده که این استان همواره در معرض توفانهای گرد و غبار قرار گیرد. ترکیب رسوبشناسی این ریزگردها عموماً در سه گروه سیلیکات، کربنات و تبخیری جای میگیرد و تیپ رسوبی عـمده نهشـتههای کانونهای داخلی دشت خوزستان گلماسهای با کمی گراول است. پارامترهای رسوبشناسی نهشتههای کانونهای گرد و غبار دشت خوزستان در یک روند قائم از شمال به جنوب بهبود پیدا میکنند. خاستگاه عمدهی نهشتههای کانونهای داخلی گنبدهای نمکی، سازندهای مارنی، ماسهسنگی و کنگلومرایی میباشد. پایشهای زیستمحیطی بر روی کانونهای ریزگرد و نمونههای ریزگرد دشت خوزستان حاکی از وجود آلودگیهای زیستمحیطی متأثر از جنگ تحمیلی، فعالیتهای نفتی و پتروشیمی در کنار فعالیتهای صنعتی و کشاورزی میباشد.کلیدواژه ها
ریزگرد, کانون ریزگرد, دشت خوزستاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.