بررسی تطبیقی طنز کلامی در دوبلة عربی و فارسی انیمیشن زوتوپیا براساس مدل مگدالنا پانِک

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی، دوره: 10، شماره: 22
  • کد COI اختصاصی: JR_TRAL-10-22_008
  • زبان مقاله: انگلیسی
  • تعداد مشاهده: 370
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالباسط عرب یوسف آبادی

استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه ملی زابل، زابل، ایران

فرشته افضلی

استادیار مترجمی زبان عربی دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

چکیده

تردیدی نیست که بخش قابل­توجهی از انیمیشن­های مشهور با اهداف آموزشی و سرگرم­کنندة ادبی شکل گرفته‌اند و پدیدآورندگان این آثار با تکیه­ بر زﺑﺎن ادﺑﻲ جامعة هدفشان را با دنیای طنز و شیوه­های بیان آن آشنا می­سازند. هرچه طنز در این ژانرهای تصویری- کلامی ﻫﻨﺠﺎرﺷﻜﻦﺗﺮ باشد، ﻗﺪرت ﺟﺬب ﻣﺨﺎطبش نیز اﻓﺰاﻳﺶ میﻳﺎﺑﺪ. این ویژگی در ارتباط با دوبلة انیمیشن و برجسته­سازی طنز کلامی آن نیز صادق است؛ بنابراین هر اندازه گروه دوبله نسبت به ظرافت­های زبان مقصد آگاهی بیشتری داشته باشد، می­تواند نقش خود را در تحقق این هدف برجسته­تر کند. زوتوپیا (2016م) ازجمله انیمیشن­های موفق کودک است که علاوه­بر خلق صحنه­های جذاب و هیجان­انگیز از زبانی برخوردار است که به زعم بسیاری از منتقدان فیلم کودک نمونة موفق طنز کودک نیز به­شمار می­آید. شهرت این انیمیشن سبب شد گروه­هایی علمی مسؤولیت ترجمه و دوبلة آن را به زبان­ عربی و فارسی عهده­دار شوند. در این پژوهش تلاش می­شود با تکیه ‌بر روش توصیفی‌- تحلیلی و با استناد به الگوی ترجمة طنز از مگدالناپانِک (2009م)، راهبردهای ترجمة طنز کلامی در دوبلة عربی و فارسی زوتوپیا مورد بررسی تطبیقی قرار گیرد. نتایج نشان می­دهد راهکار تحت‌اللفظی در دوبلة عربی (34 درصد) و دگرنویسی در دوبلة فارسی (32 درصد) پربسامدترین راهکار در ترجمة طنز زبان مقصد است. همچنین تفاوت فاحش میان استفاده از راهکار دگرگون­سازی در دوبلة عربی (2 درصد) و دوبلة فارسی (19 درصد) نشان می­دهد که گروه ترجمه و دوبلة فارسی تأکید بیشتری بر همسوسازی ساختار طنز انیمیشن با فرهنگ و زبان مقصد داشته ­است؛ بنابراین دوبلة فارسی در بومی­سازی طنز به نسبت دوبلة عربی موفق­تر عمل کرده ­است.

کلیدواژه ها

ترجمة طنز, مگدالنا پانک, زوتوپیا, دگرگون‌سازی, دگرنویسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.