رویکردهای ملی و قوانین بالادستی موثر بر سازگاری با تغییر اقلیم در حوزه آب کشاورزی و امنیت غذایی (گزارش 1؛ مرور و بررسی قوانین و اسناد بالادستی)

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • کد COI اختصاصی: R-1090146
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 524
دانلود فایل این طرح

نویسندگان

نادر حیدری

بهرام ثقفیان

سعید مرید

چکیده

بخش کشاورزی یکی از بخش های بزرگ اقتصادی است که پدیده تغییر اقلیم بر آن تاثیرگذار بوده و متقابلا فعالیت های مختلف در این بخش بر ایجاد و توسعه تغییر اقلیم (به طور عمده از طریق افزایش انتشار گازهای موسوم به گازهای گلخانه ای) موثر است. در مبحث تغییر اقلیم و نحوه مواجهه با این پدیده دو رویکرد توام و کلی وجود دارد. این دو رویکرد عبارت اند از "سازگاری" (Adaptation) با آن و رویکرد دوم عبارت است از "تسکین" (Mitigation) تغییر اقلیم. در این گزارش تلاش گردیده است به مقوله بحث اثرات تغییر اقلیم و سازگاری با آن از دیدگاه قوانین و اسناد بالادستی پرداخته شود. از میان تعداد 87 سند مرتبط بالقوه، تعداد 41 مورد قوانین و اسناد مربوطه احصا شده و سپس با توجه به مرور منابع، بررسی تجارب جهانی و همچنین سایر بررسی های کارشناسی، تعداد 9 حوزه (محور) تخصصی که بحث تغییر اقلیم و سازگاری با آن در محور اصلی آب کشاورزی، کشاورزی و امنیت غذایی می تواند مطرح شود تشخیص داده شد که به ترتیب عبارت اند از:1- اصلاح الگوی مصرف آب، 2- سیاست های الگوی کشت، 3-ثبات و حفظ تولیدات کشاورزی با سازگاری، 4- آگاهی رسانی و آمادگی مخاطرات، 5- حفظ و ثبات امنیت غذایی، 6- مهار و تسکین تغییر اقلیم، 7- حفاظت از تنوع زیستی و جلوگیری از تخریب منابع، 8- حمایت ها و توانمندسازی بهره برداران، 9- و گسترش مطالعه و تحقیق. درنهایت در بخش نتایج، متونی از قوانین و اسناد بالادستی که مرتبط با محور مربوطه می باشند به تفکیک ارایه شده و در خاتمه گزارش جمع بندی ها، ارزیابی ها، و تحلیل های لازم این بررسی ارایه شده اند. بر اساس توزیع تعداد 41 مورد قوانین و اسناد بالادستی استخراج شده، تعداد قوانین و اسناد بالادستی کاملا مستقیم که به طور صریحی به مبحث بررسی اثرات و سازگاری با تغییر اقلیم در بخش مدیریت آب کشاورزی و موضوع امنیت غذایی کشور پرداخته باشد، بسیار ناچیز هستند. موارد انگشت شمار نیز بیشتر کلی گویی بوده و با جزییات لازم نمی باشند. به هرحال از نظر کمی بیشترین تعداد قوانین و اسناد بالادستی نسبتا مرتبط با تغییر اقلیم، در محور 1 یعنی مدیریت آب از جنبه های حوزه های کاهش مصرف آب و اصلاح الگوی مصرف می باشد. ولی بااین حال در سایر محورها یعنی مباحث " سیاست های بهینه سازی الگوی کشت " ،" آگاهی رسانی و آمادگی در برابر مخاطرات ناشی از خشک سالی و تغییر اقلیم" ، " حفظ و ثبات امنیت غذایی" ،" حفاظت از تنوع زیستی کشاورزی و جلوگیری از تخریب منابع آب خاک "، و "حمایت های مالی، فنی، آموزشی و توانمندسازی بهره برداران در سازگاری با تغییر اقلیم "، نیز تعداد نسبتا مناسبی قوانین و اسناد وجود دارد. ولی متاسفانه در خصوص مباحث " ثبات و حفظ تولیدات کشاورزی از طریق سازگاری با خشک سالی و تغییر اقلیم"، "توسعه و گسترش مطالعات علمی و تحقیق و توسعه به منظور شناسایی اثرات تغییر اقلیم بر کشاورزی" ، و"مهار و تسکین تغییر اقلیم (برنامه های کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و...)"، تعداد قوانین/اسناد مرتبط انگشت شمار بوده و تعداد آن ها بالنسبه کمتر از سایر محورها است. واژه های کلیدی: تغییر اقلیم، سیاست، قانون، سند بالادستی، سازگاری، کشاورزی

کلیدواژه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.