جایگاه حفاظتی گونه دارویی و نادر قیچ کاشانی (Zygophyllum eichwaldii) در ایران
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: دوفصلنامه فناوری گیاهان دارویی ایران، دوره: 2، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JMPT-2-2_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 941
نویسندگان
حسین بتولی، استادیار پژوهش، باغ گیاه شناسی کاشان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
قیچ کاشانی (Zygophyllum eichwaldii C. A. Meyer) گیاهی داروئی و انحصاری تپههای ماسهای نسبتا مرطوب مناطق بیابانی است. رویشگاه این گیاه صرفا در اراضی ماسهای بیابانهای مرکزی (استان اصفهان) و تا حدودی نواحی شرقی کشور (خراسان رضوی) در مناطق دشتی ناحیه رویشی ایرانی- تورانی و در محدوده ارتفاعی 780 تا 1200 متر از سطح دریا واقع شده است. جایگاه حفاظتی این گونه بر اساس معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و با استفاده از سه معیار میزان حضور، سطح تحت اشغال و اندازه جمعیت، تعیین شد. سطح تحت اشغال (AOO) گونه قیچ کاشانی، با اندازهگیری میدانی در رویشگاههای آن، 66/11 کیلومترمربع و میزان حضور گونه در محدوده انتشار آن (EOO) با استفاده از نرم افزار ژئوکت 3/78962 کیلومترمربع برآورد شد. بنابراین بر اساس نتایج این تحقیق و باتوجه به سطح اشغال، تعداد افراد جمعیت، جمعیت به شدت منفک از یکدیگر، تجدید حیات محدود به دلیل تولید محدود بذر و کیفیت رویشگاه، قیچ کاشانی در طبقه در معرض انقراض (EN) قرار میگیرد. بررسیها نشان داد، فشار چرای دامهای مازاد بر مرتع، بوتهکنی قیچزارها (توسط افراد بومی و محلی) بهمنظور تغییر کاربری اراضی، افت شدید سطح سفره آبهای زیرزمینی و خشکسالیهای بیسابقه دهه اخیر، از عوامل اصلی تهدیدکننده این درختچه نادر تلقی شده که ضرورت دارد بهعنوان ذخیره ژنتیکی طبیعی مورد حفاظت ویژه قرار گیرد.کلیدواژه ها
جایگاه حفاظتی, قیچ کاشانی, گونه داروئی, نادر و انحصاری, گونه در معرض خطر انقراضاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.