بررسی جلوه های ایهام ،سبک شعری حافظ ، در غزلیاتش

سال انتشار: 1399
محل انتشار: ششمین همایش ملی پژوهش های نوین در حوزه زبان و ادبیات ایران
کد COI اختصاصی: MTCONF06_306
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 520

نویسندگان

کارشناس ارشد ادبیات فارسی ، فرهنگی ، مدرس دانشگاه

چکیده

ایهام از موضوعات برجسته ی بدیع معنوی است. این صنعت یکی از شگردهای زبانی است که در آن نویسنده ازکلمه یا عبارت و جمله ای در کلام به زیباترین و هنری ترین شکل ممکن استفاده می کند غالب پژوهشگرانی که درباره حافظ و شیوه شعری او سخن گفتهاند، ایهام و ایهام تناسب را خصیصه اصلی سبک وی دانسته اند.وبه طور خاص ایهام را با شعر حافظ پیوند داده اند که با ظهور خواجه حافظ نمود پیدا کرده است در شعر وی، کلمات در پیوند با یکدیگر و در شبکه ای از تناسبات قرار دارند که به جهت پیوندی که با دیگراجزاوسازه های کلام دارد،دو یا چند معنا رابه ذهن متبادرمی کند. دامنه ی شمول ایهام منحصر به واژه یا لفظ نیست بلکه عبارت وجمله را نیز در برمی گیرد. در این مقاله از ایهام ، نمود ایهام و زیبا ترین انواع ایهام بکار رفته در شعرحضرت حافظ سخن رفته است. وی با توجه به آگاهی ودانش ژرفی که به زبان فارسی داشته است, از این صنعت استفاده بجا, مناسب و دقیقی کرده است و به همین سبب است که سبک او را سبک ایهام می خوانند در اشعارش غزلی نمی توان یافت که دارای ایهام نباشد از این رو در پژوهش حاضر ابتدا سیرتحول ایهام و انواع آن را به طور فشرده در کتب بلاغی فارسی بررسی کردهایم و پس از آن، ابیات مورد نظر را که به نوعی ایهام در آنها به کار رفته، مطرح ساختهایم. در این بررسی، سعی بر آن بوده است که واژه های مورد نظر را در فرهنگ های معتبر مورد کاوش قرار داده ایم و پس از آن، با ذکر شواهدی از متون نظم و نثر، به تشریح آنها در بیت مورد نظر حافظ پرداخته ایم

کلیدواژه ها

ایهام ، حافظ ، زیبایی شناسی ، بدیع

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.