ارزیابی توابع جریمه مختلف در بهینه سازی خط پروژه راه با استفاده از الگوریتم های بهینه سازی ازدحام ذرات شتابدار (APSO) و برخورد اجسام(CBO)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مهندسی حمل و نقل، دوره: 11، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JTE-11-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 795
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا غنی زاده

استادیار، دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی سیرجان

نسرین حیدرآبادی زاده

مدرس، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سیرجان، سیرجان، ایران

چکیده

طراحی خط پروژه ای بهینه که کمترین هزینه عملیات خاکی را داشته باشد، می تواند در کاهش هزینه های اجرایی پروژه های راه سازی بسیار موثر باشد. در تحقیقات گذشته تابع هدف عموما به صورت کمینه سازی مجموع قدر مطلق فاصله بین خط پروژه و خط زمین در نظر گرفته می شد و با توجه به پیچیدگی تعیین احجام عملیات خاکی توجه چندانی به حداقل نمودن حجم دقیق عملیات خاکی نشده است. همچنین برای مقابله با محدودیت ها صرفا از تابع جریمه ساکن استفاده شده است که درصورت عدم براورده شدن یکی از محدودیت ها، ضریب نسبتا بزرگی در تابع هدف ضرب و درنتیجه بسیاری از جمعیت های اولیه حذف می شوند و زمان همگرایی در تعیین جواب بهینه افزایش می-یابد. هدف این تحقیق مقایسه توابع جریمه مختلف برای بهینه سازی خط پروژه با استفاده از روش های بهینه سازی فراابتکاری است. برای این منظور، نخست مسئله بهینه سازی خط پروژه بر اساس تابع هدف و محدودیت های مسئله فرمول بندی شد و تابع هدف به صورت هزینه اجرای عملیات خاکریزی و خاکبرداری و محدودیت ها به صورت حداکثر و حداقل شیب طولی، حداقل ارتفاع پل، عدم تداخل قوس ها و حداقل طول قوس های قائم در نظر گرفته شد. برای بهینه سازی مسئله از دو الگوریتم ازدحام ذرات شتابدار (APSO) و بهینه سازی برخورد اجسام (CBO) استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که انتخاب تابع جریمه بر سرعت و همچنین جواب بهینه که همان حداقل سازی هزینه اجرای عملیات خاکی است، تاثیر می گذارد. این تحقیق همچنین نشان داد که تابع جریمه از نوع تبرید همراه با الگوریتم بهینه سازی برخورد اجسام می تواند به صورت موثر برای بهینه سازی خط پروژه بکار رود.

کلیدواژه ها

بهینه سازی خط پروژه, حجم عملیات خاکی, بهینه سازی مقید, تابع تبرید, الگوریتم بهینه سازی برخورد اجسام (CBO)

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.