بررسی انتقادی ضوابط تکفیر معین از منظر ابن تیمیه

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه نقد و نظر، دوره: 24، شماره: 95
  • کد COI اختصاصی: JR_JPT-24-95_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 748
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوالفضل فندرسکی(نویسنده مسئول)

دانشجوی دکتری کلام، دانشگاه قم، ایران

علی اله بداشتی

استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه قم، ایران

احمد عابدی

دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه قم، ایران

چکیده

ابن تیمیه بزرگ ترین نظریه پرداز سلفیه که فتواهای افراط گرایانه تکفیری او همچنان دستاویزی برای کشتار مسلمانان است، موضوع ایمان و کفر را از مسائل شرعی دانسته وکفر را همان عدم ایمان تعریف می کند. وی در یک تقسیم بندی کلی، تکفیر را به مطلق و معین تقسیم می کند؛ در تکفیر مطلق، تنها به بیان اسباب کفر پرداخته و آن را بر وصف عامی، معلق ساخته و به فرد خاصی اختصاص نمی دهد؛ ولی در تکفیر معین، حکم کفر به فرد یا گروه معینی صادر می شود که قول، عمل یا اعتقاد کفرآمیزی که با اسلام در تناقض است، از او سر زده باشد. وی در تحلیل دیدگاه خویش درباره دسته بندی یاد شده، تکفیر معین را به آیاتی از قرآن مستند می سازد که در آن خداوند متعال، افرادی را به صورت خاص به عنوان کافر معرفی می کند؛ اما از آنجا که ابن تیمیه برای صدور حکم تکفیر معین، ضوابطی را لازم می داند، ما در این مقاله به بیان و نقد دیدگاه های ایشان در این خصوص پرداخته و نشان داده ایم که ایشان خود به ضوابطی که در خصوص سلب ایمان و نسبت کفر ترسیم می کند، پایبند نیست و به راحتی به تکفیر و وجوب قتل اهل قبله فتوا می دهد.

کلیدواژه ها

اسلام, ایمان, کفر, تکفیر مطلق, تکفیر معین, ابن تیمیه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.