بازشناسی تطبیقی مفهوم قول و نطق موجودات از منظر مفسران با تکیه بر تفاسیر التبیان، مجمع البیان و المیزان

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش نامه معارف قرآنی، دوره: 10، شماره: 37
  • کد COI اختصاصی: JR_RJQK-10-37_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 410
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رحمان عشریه

استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران

حسین عباسی

دانش آموخته سطح ۴ حوزه علمیه، قم، ایران

مجتبی قاسمی

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی قم، قم، ایران

چکیده

آنچه از قرآن و روایات اهل بیت(ع) به دست می آید این است که هر موجودى در عالم خود سهمى از عقل و درک و شعور دارد و با زبان خود تسبیح خدا مى گوید، بر همین اساس حیات اختصاص به موجودات حیوانی و نباتی نداشته و نطق و سخن گفتن هم مختص به این زبان گوشتی نیست. بنابراین استماع و شنیدن نیز نمی تواند به همین گوش عادی وظاهری اختصاص داشته باشد. هرچند در انسان مراد از قول عبارت است از استخدام صوت یا اشاره به ضمیمه قرارداد قبلى، که فطرت انسانى ما، و اینکه حیوانى اجتماعى هستیم آن را ایجاب مى کند، اما آیا قول با همین معنا در تکوینیات نیز به کار رفته است مفسران و اندیشمندان دینی، هر یک از منظرگاه خود، به اجمال پاسخ هایی مطرح نموده اند لیکن جمع بندی روشن و صریحی ارائه نشده است که در این پژوهش به بررسی آنها خواهیم پرداخت. جستار پیش رو که به روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته است، با محوریت نقد و تطبیق نظرات سه تفسیر ارزشمند: التبیان فی تفسیر القرآن ، نگاشته شیخ طوسی، محمد بن حسن ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن نگاشته طبرسی، فضل بن حسن و المیزان فی تفسیر القرآن نگاشته طباطبایی، سید محمد حسین به بررسی مفهوم قول و نطق موجودات، پرداخته است؛ مهم ترین نتیجه حاصل از کنکاش نگارندگان این مقاله، آن بوده است که هر یک از موجودات به تناسب خلقت خویش، خداوند متعال را به زبان قال تسبیح و تحمید می کنند هر چند که دیگر موجودات از شنیدن آن عاجز باشند.

کلیدواژه ها

تسبیح, شعور, مفهوم قول, نطق موجودات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.