بررسی تطبیقی آرای مفسران در تبیین مفهوم ضلالت در آیه و وجدک ضالا فهدى

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های تفسیر تطبیقی، دوره: 5، شماره: 9
  • کد COI اختصاصی: JR_PTT-5-9_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 542
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد حسین مدنی

دانش آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران و پژوهشگر پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع)

محسن رفعت

۲. استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه(س) قم

چکیده

قرآن در بیان برخی از قضایا، شیوه ای ممتاز و یگانه را در پیش گرفته ا ست؛ یکی از این آیه های قرآن، آیه هفتم از سوره مبارکه الضحی است. واژه ضال که در این آیه، اسم فاعل از مصدر ضلالت محسوب شده و به شخص پیامبرJ بازمی گردد، نیازمند بازشناسی دقیق تری است. پژوهش حاضر، همزمان تحلیل مفهومی و انتسابی ضلالت را در این آیه دنبال می کند و مهم ترین نظرهای فریقین را به دو دسته تقسیم می نماید. دسته نخست، انتساب ضلالت را به شخص پیامبرJ متوجه دانسته و ازاین رهگذر وجوه متعددی برای توجیه مفهوم ضلالت نبی بیان کرده اند. در دسته دوم، ضلالت در معانی مختلف آن، با توجیهات عمدتا ادبی به قوم نبی اکرمJ متوجه شده است. هر دو دسته از دیدگاه ها، نقاط ضعفی به همراه دارند که ابهام های مخاطبان را به ویژه در مواجهه با ظاهر آیه، سیاق آیات و معنای دقیق هدایت در مقابل ضلالت، به خوبی پاسخ نمی گویند. این تحقیق به دیدگاه برگزیده ای دست یافت که ازطریق بهره مندی از تفسیر قرآن به قرآن، تناسب با ظواهر و سیاق آیات و هماهنگی با مبانی کلامی در حوزه عصمت نبوی تقویت می گردد. نتایج به دست آمده می تواند در مطالعات قرآنی و پژوهش های تفسیری و کلامی مورد بهره برداری قرار گیرد. تاریخ ارسال: 24/02/97   |   تاریخ پذیرش: 03/09/97

کلیدواژه ها

ضلالت, سوره الضحی, ضال, عصمت نبوی, هدایت الهی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.