بررسی روند تغییرات زمانی کیفیت آب های زیرزمینی دشت نیشابور و دلایل احتمالی آن

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: پژوهش های حفاظت آب و خاک، دوره: 22، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JWSC-22-4_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 651
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شهناز دانش

دانشیار گروه مهندسی عمران دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد

مصطفی ابطحی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی عمران- محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد

کامران داوری

دانشیار و عضو هییت علمی گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

سید علی قاسمی

دانشجوی دکتری مهندسی عمران- آب دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به منظور جلوگیری از مشکلات شدید بحران آب در دشت نیشابور، به دلیل محدودیت منابع آب و نیز افزایش نرخ مصرف در بخش های شهری، صنعتی و کشاورزی، لزوم استقرار برنامه های جامع جهت مدیریت کمی و کیفی منابع آبی این دشت، امری انکارناپذیر می باشد. در تحقیق حاضر که در راستای امر مذکور انجام پذیرفته است، روند تغییرات زمانی کیفی آبخوان (در بازه زمانی 1388-1380) و نیز دلایل احتمالی این نوسانات مورد بررسی قرار گرفته است. پارامترهای کیفی مورد استفاده در این تحقیق شامل کل جامدات محلول، سختی، نسبت جذب سدیم، غلظت یون های سدیم، کلسیم، منیزیم، سولفات و کلراید بودند. نتایج به دست آمده دلالت بر آن داشت که کیفیت آبخوان دشت نیشابور در طی بازه زمانی 1388-1380، کاهش یافته است. به گونه ای که در بازه زمانی مذکور، غلظت کل جامدات محلول در %77 از چاه های مورد مطالعه، روندی افزایشی را داشته و میانگین غلظت آن برای کل آبخوان از نرخ رشد سالانه ای معادل 63/19 میلی گرم در لیتر برخوردار بوده است. در بررسی دلایل احتمالی تغییرات کیفی آب های زیرزمینی دشت نیشابور، کاهش سطح آب های زیرزمینی، سازندهای زمین شناسی و فعالیت های کشاورزی به عنوان مهمترین عوامل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که تقریبا به ازای هر 81/0 متر کاهش در سطح آب های زیرزمینی در هر سال، به میزان 63/19 میلی گرم در لیتر به غلظت جامدات محلول در آبخوان افزوده شده است. همچنین وجود سازندهای زمین شناسی دوران سوم (میوسن) و سنگ های ولکانیکی در تغییر کیفیت بخش هایی از آبخوان دشت نیشابور موثر بوده است.

کلیدواژه ها

آب زیرزمینی, کیفیت آب, دشت نیشابور, کل جامدات محلول

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.