سبک شناسی و شاخصه های تزیینات مقرنس عصر ایلخانی
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 15، شماره: 33
- کد COI اختصاصی: JR_ISLART-15-33_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 603
نویسندگان
عضو هیات علمی دانشگاه نیشابور، دانشیار باستان شناسی و هنر دوران اسلامی
چکیده
هرچند قدیمی ترین نمونه های تزیینات مقرنس از قرن چهار هجری به بعد در ساختمان ها بکار میرفته، اما از قرن پنج هجریرواج یافته و بطور خاص طی قرون میانی اسلامی کاربرد آن به اوج رسیده است. دوره ایلخانی باتوجه به ویژگی های خاص خودازجمله ورود رسمی بسیاری از عناصر هنر خاور دور که تا پیش از آن بدان صورت در هنر اسلامی ایران تجربه نشده بود، درعرصه تزیینات مقرنس نیز حایز اهمیت خاصی است؛ بطوریکه در اثر توسعه فنی و تزیینی از پیشرفت های بسیار زیادی در زمینهطراحی و اجرای مقرنس برخوردار شد. تحقیق حاضر به بررسی برخی از نوآوریهای فرمی، فنی و بخصوص نقشی تزییناتمقرنس دوره ایلخانی در چهار بنای شاخص مقرنس کاری شده این دوره شامل مسجد جامع ورامین، مسجد جامع اشترجان،مجموعه شیخ عبدالصمد نطنز و مجموعه بایزید بسطامی می پردازد. بنابر یافته های تحقیق؛ نقوش تزیینات مقرنس دوره ایلخانیدر بناهای مورد مطالعه به احتمال قوی با تاثیر از هنر خاور دور بخصوص در زمینه طبیعت گرایی (نقوش پروانه ای، تارعنکبوتی...) و نیز کاربرد بخش هایی از عناصر یا نقوش چینی (مانند اژدها) متناسب با هنر اسلامی ساخته شده است. به عبارتدیگر تزیین گران مقرنسهای عهد ایلخانی به جای تقلید کامل از نقوش و عناصر هنر چینی که بعضا کاربرد آن در تزیین ابنیهاسلامی کراهت داشت، با روشی مبتکرانه، فقط بخش هایی خاص از الگوهای هنری چین را با در نظر داشتن کامل روح هنراسلامی و با تکیه بر عناصر ترکیبی گیاهی و هندسی بکار بردند و زمینه را برای خلق نقوش اسلیمی و ختایی پیشرفته ادواربعدی فراهم آوردند.کلیدواژه ها
معماری اسلامی، تزیینات مقرنس، هنر چین، عصر ایلخانانمقالات مرتبط جدید
- احیای معماری بومی از طریق اگروتوریسم (گردشگری کشاورزی): تحلیل تجربیات موفق بین المللی
- مدل سازی تاثیر متغیرهای اقلیمی بر غلظت دی اکسید گوگرد (SO₂) با استفاده از رگرسیون چندگانه و تحلیل مولفه های اصلی (PCA) مطالعه موردی: استان مازندران
- بررسی هیدرولیکی پل سفید اهواز با رویکرد توسعه پایدار زیرساخت های شهری
- تحلیل و ارزیابی سیاست ها و راهبردهای مدیریت سکونتگاه های غیررسمی با تاکید بر ارتقای کیفیت زیست پذیری در مناطق کمتر توسعه یافته شهری
- بررسی سیرتحول مداخلات در نوسازی بافت فرسوده و ارزیابی سیاست برونسپاری
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.